از شهادت پدر بزرگوار خود به امر خدا و طبق وصيت آن حضرت، به امامت رسيد و مقام خلافت ظاهري را نيز اشغال كرد، و نزديك به شش ماه به اداره امور مسلمين پرداخت.
در اين مدت، معاويه كه دشمن سرسخت علي (ع) و خاندان او بود و سالها به طمع خلافت (در آغاز به بهانه خونخواهي عثمان و در آخر آشكارا به طلب خلافت) جنگيده بود، به عراق كه مقر خلافت امام حسن (ع) بود لشكر كشيد و جنگ آغاز كرد.
ما دراين باره كمي بعد تر سخن خواهيم گفت.
امام حسن (ع) از جهت منظر و اخلاق و پيكر و بزرگواري به رسول اكرم (ص) بسيار مانند بود.
وصف كنندگان آن حضرت او را چنين توصيف كرده اند:
داراي رخساري سفيد آميخته به اندكي سرخي، چشماني سياه، گونهاي هموار، محاسني انبوه، گيسواني مجعد و پر، گردني سيمگون، اندامي متناسب، شانه ايي عريض،استخواني درشت، مياني باريك، قدي ميانه، نه چندان بلند و نه چندان كوتاه.
سيمايي نمكين و چهره اي در شمار زيباترين و جذاب ترين چهره ها.
ابن سعد گفته است كه حسن و حسين به ريگ سياه، خضاب ميكردند.
كمالات انساني
امام حسن (ع) در كمالات انساني يادگار پدر و نمونه كامل جد بزرگوار خود بود.
تا پيغمبر (ص) زنده بود، او و برادرش حسين در كنار آن حضرت جاي داشتند، گاهي آنان را بر دوش خود سوار ميكرد و مي بوسيد و مي بوييد.
از پيغمبر اكرم (ص) روايت كرده اند كه درباره امام حسن و امام حسين (ع) مي فرمود: اين دو فرزند من، امام هستند خواه برخيزند و خواه بنشينند (كنايه