"
next
مطالعه کتاب 180 حديث از امام حسن عليه السلام
فهرست کتاب
مشخصات کتاب


مورد علاقه:
0

دانلود کتاب


مشاهده صفحه کامل دانلود

180 حدیث از امام حسن علیه السلام

مشخصات کتاب

سرشناسه:مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان،1393

عنوان و نام پدیدآور:180 حدیث از امام حسن علیه السلام/ واحد تحقیقات مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان .

مشخصات نشر دیجیتالی:اصفهان:مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان ، 1393.

مشخصات ظاهری:نرم افزار تلفن همراه ، رایانه و کتاب

موضوع: احادیث شیعه -- قرن ‫ 13ق. ، خاندان نبوت -- احادیث ، خاندان نبوت -- فضایل

حدیث1

امام حسن علیه السلام :

ما تَشاوَرَ قَومٌ إلاّ هُدُوا إلی رُشدِهِم ؛

امام حسن علیه السلام :هیچ قومی با یکدیگر مشورت نکردند مگر آن که به راه پیشرفت خود رهنمون شدند .

تحف العقول ، ص 233 .

حدیث2

امام حسن علیه السلام :

إنَّ الَّذی یُؤتی إلَیَّ ، سَمٌّ یُدَسُّ إلَیَّ فَاُقتَلُ بِهِ ولکِن لایَومَ کَیَومِکَ یا أباعَبدِاللّه ِ ؛

امام حسن علیه السلام :آنچه به من می رسد، زهری است که با دسیسه به کامم ریخته می شود، امّا ای ابا عبد اللّه هیچ روزی مانند روز [مصیبت] تو نیست .

الأمالی، صدوق ، ص 177 .

حدیث3

امام حسن علیه السلام :

لاتُعاجِلِ الذَّنبَ بِالعُقُوبَهِ واجْعَلْ بَینَهُما لِلاِعتِذارِ طَریقا ؛

امام حسن علیه السلام :در مجازات خطا کار شتاب مکن و میان خطا ومجازات، راهی برای عذرخواهی قرار ده .

بحار الأنوار ، ج 78 ، ص 113 .

حدیث4

امام حسن علیه السلام :

صاحِبِ النّاسَ مِثلَ ما تُحِبُّ أن یُصاحِبوکَ بِهِ ؛

امام حسن علیه السلام :با مردم به گونه ای رفتار کن که دوست داری با تو آن گونه رفتار کنند .

. أعلام الدّین ، ص 297 .

حدیث5

امام حسن علیه السلام :

إنَّ أَحسَنَ الحَسَنِ الخُلُقُ الحَسَنِ ؛

امام حسن علیه السلام :نیکوترین نیکو ، خُلق نیکو است .

. الخصال ، ص 29.

حدیث6

امام حسن علیه السلام :

مَن عَبَدَ اللّه َ عَبَّدَ اللّه ُ لَهُ کُلَّ شَی ءٍ ؛

امام حسن علیه السلام :هر کس خدا را بندگی کند ، خداوند همه چیز را بنده او گرداند .

. تنبیه الخواطر ، ج 2 ، ص 108 .

حدیث7

امام حسن علیه السلام :

اللُّؤمُ أن لاتَشکُرَ النِّعمَهَ ؛

امام حسن علیه السلام :پستی آن است که نعمت را سپاس نگویی .

. تحف العقول ، ص 233 .

حدیث8

امام حسن علیه السلام :

کَفاکَ مِن لِسانِکَ أوضَحَ لَکَ سَبیلَ رُشدِکَ مِن غَیِّکَ ؛

امام حسن علیه السلام :همین مقدار بهره برداری از زبانت برایت بس که راه هدایت را از گمراهی برایت آشکار می کند .

. بحار الأنوار ، ج 78 ، ص 114 .

حدیث9

امام حسن علیه السلام :

ولَعَمری إنّا لأَعلامُ الهُدی و مَنارُ التُّقی ؛

امام حسن علیه السلام :به جانم قسم که ما پرچم های هدایت و نشانه های روشن پرهیزگاری هستیم .

. تحف العقول ، ص 233 .

حدیث10

امام حسن علیه السلام :

مَن تَذَکَّرَ بُعدَ السَّفَرِ اعتَدَّ ؛

امام حسن علیه السلام :هر که دوری [راه] سفر را به یاد آورد ، آماده خواهد شد.

همان ، ص 236 .

حدیث11

امام حسن علیه السلام :

المِزاحُ یَأکُلُ الهَیبَهَ ؛

امام حسن علیه السلام :شوخی هیبت را می بَرد .

بحار الأنوار ، ج 78، ص 113 .

حدیث12

امام حسن علیه السلام :

إنَّ مُعاوِیَهَ نازَعَنی حَقّا هُوَ لی فَتَرَکتُهُ لِصَلاحِ الاُمَّهِ و حَقنِ دِمائِهِم ؛

امام حسن علیه السلام :معاویه در حقی که از آنِ من بود با من ستیز کرد و من برای صلاح امّت و جلوگیری از ریختن خونشان آن را واگذاردم .

. بحار الأنوار ، ج 44 ، ص 30 .

حدیث13

امام حسن علیه السلام :

ما أنَا بِمُذِلِّ المُؤمِنینَ ولکِنّی مُعِزُّ المُؤمِنینَ ، إنّی لَمّا رَأَیتُکُم لَیسَ بِکُم عَلَیهِم قُوَّهٌ سَلَّمتُ الأمرَ لأِبقی أنا و أنتُم بَینَ أظهُرِهِم ، کَما عابَ العالِمُ السَّفینَهَ لِتَبقی لأِصحابِها و کَذلِکَ نَفسِی و أنتُم لِنَبقی بَینَهُم ؛

امام حسن علیه السلام :من نه خوارکننده مؤمنان ، بلکه عزّت بخش آنانم . وقتی دیدم شما در برابر دشمن قدرتی ندارید ، کار را به او واگذاشتم تا من و شما در میان آنان باشیم . همچنان که آن فرزانه [خضر] کشتی را سوراخ کرد تا برای صاحبانش باقی بماند ، و این چنین است حکایت من و شما تا در میان آنها باقی بمانیم .

میزان الحکمه ، ح 1051 .

حدیث14

امام حسن علیه السلام :

إنَّ اللّه َ جَعَلَ شَهرَ رَمضانَ مِضمارا لِخَلقِهِ فَیستَبِقونَ فیهِ بِطاعَتِهِ إلی مَرضاتِهِ ؛

امام حسن علیه السلام :خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه ای برای آفریدگان خود قرار داده تا با طاعتش برای خشنودی او از یکدیگر پیشی گیرند .

تحف العقول ، ص 236 .

حدیث15

امام حسن علیه السلام :

أحسِن جِوارَ مَن جاوَرَکَ تَکُن مُسلِماً؛

امام حسن علیه السلام :با همسایه ات به نیکی همسایگی کن تا مسلمان باشی .

بحار الأنوار، ج 78، ص 112.

حدیث16

امام حسن علیه السلام :

القَریبُ مَن قَرَّبَتهُ المَوَدَّهُ وان بَعُدَ نَسَبُهُ؛

امام حسن علیه السلام : خویشاوند کسی است که دوستی سبب خویشاوندی او است، اگرچه نسبش دور باشد.

تحف العقول، ص 168.

حدیث17

امام حسن علیه السلام :

مَنِ اتَّکَلَ عَلی حُسنِ الاِختیارِ مِنَ اللّه ِ لَهُ لَم یَتَمَنَّ أنَّهُ فی غَیرِ الحالِ الَّتِی اخْتارَهَا اللّه ُ؛

امام حسن علیه السلام :هر که به حُسن اختیار خدا برای او اعتماد کند، آرزو نمی کند که در حالتی جز آنچه خدا برایش اختیار کرده است، باشد.

تحف العقول، ص 169.

حدیث18

امام حسن علیه السلام :

لایَغُشُّ العاقِلُ مَنِ استَنصَحَهُ؛

امام حسن علیه السلام :خردمند به کسی که از او نصیحت می خواهد، خیانت نمی کند.

همان، ص 120.

حدیث19

امام حسن علیه السلام :

عَلَیکم بِالفِکرِ، فَإنَّهُ حَیاهُ قَلبِ البَصیرِ ومَفاتیحُ أبوابِ الحِکمَهِ؛

امام حسن علیه السلام :بر شما باد به تفکّر، که تفکّر مایه حیات قلب شخص بصیر و کلید درِ حکمت است.

إعلام الدین، ص 297.

حدیث20

امام حسن علیه السلام :

لامُرُوَّهَ لِمَن لاهِمَّهَ لَهُ؛

امام حسن علیه السلام :بی همّت را مردانگی نباشد.

بحار الأنوار، ج 74، ص 417.

حدیث21

امام حسن علیه السلام :

تَمامُ الصَّنِیَعهِ خَیرٌ مِن ابتِدائِها؛

امام حسن علیه السلام :تمام کردن احسان از آغاز کردن آن بهتر است .

همان، ج 78، ص 111.

حدیث22

امام حسن علیه السلام :

ما تَشاوَرَ قَومٌ إلاّ هُدُوا إلی رُشدِهِم ؛

امام حسن علیه السلام :هیچ گروهی با هم مشورت نکردند ، مگر آن که به راه پیشرفت خود رهنمون شدند .

. تحف العقول ، ص 233 .

حدیث23

امام حسن علیه السلام :

اَلإخاءُ الوَفاءُ فِی الشِّدَّهِ وَ الرَّخاءِ ؛

امام حسن علیه السلام :نشانه برادری ، وفاداری در سختی و آسایش است .

. بحار الأنوار ، ج 78 ، ص 114 .

حدیث24

امام حسن علیه السلام :

مَن عَدَّدَ نِعَمَهُ ، مَحَقَ کَرَمَهُ ؛

امام حسن علیه السلام :هر کس احسان های خود را برشمرد ، بخشندگی خود را تباه کرده است .

. همان ، ج 74 ، ص 417 .

حدیث25

امام حسن علیه السلام :

اَلمَعروفُ مالَم یَتَقَدَّمهُ مَطَلٌ و لَم یَتبَعهُ مَنٌّ ؛

امام حسن علیه السلام :احسان آن است که تأخیری در پیش و منّتی در پس نداشته باشد .

. همان ، ج 78 ، ص 115 .

حدیث26

امام حسن علیه السلام :

إذا سَمِعتَ أحَدا یَتَناوَلُ أعراضَ النّاسِ فَاجتَهِد أن لایَعرِفَکَ ؛

امام حسن علیه السلام :هر گاه شنیدی شخصی آبروی مردم را می ریزد ، بکوش تا تو را نشناسد .

. همان ، ج 74 ، ص 198 .

حدیث27

امام حسن علیه السلام :

لَقَد فارَقَکُم رَجُلٌ بِالأمسِ لم یَسبِقهُ الأوَّلونَ و لایُدرِکُهُ الآخِرونَ ؛

امام حسن علیه السلام :دیروز مردی شما را ترک کرد که پیشینیان بر او پیشی نگرفتند و پسینیان به او نمی رسند .

. إحقاق الحق ، ج 11 ، ص 183 .

حدیث28

امام حسن علیه السلام :

کانَ رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله فَخْما مُفَخَّما... یَتَ_کَلَّمُ بِجَوامِعِ الکَلِمِفَصْلاً لا فُضولَ فیهِ و لا تَقصیرَ. دمثا، لَیْسَ بِالجافی و لا بِالْمَهینِ تَعظُمُ عِنْدَهُالنِّعْمَهُ و اِنْ دَقَّت لا یَذُمُّ مِنها شَیئا غَیْرَ اَنَّهُ کانَ لا یَذُمُّ ذَواقا و لا یَمدَحُهُ و لا تُغضِبُهُالدُّنْیا و ما کانَ لَها، فَاِذا تُعوطیَ الحَقّ لَم یَعْرِفهُ اَحَدٌ، و لَم یَقُمْ لِغَضَبِهِ شَی ءٌ حَتّییَنتَصِرَ لَهُ... ؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله (در نظرها) با شکوه و بزرگوار بودند... سخنانی کوتاه، جامع و بی چونو چرا می گفتند بدون کم و زیاد، نرم خو و مهربان بودند، در حق کسی ظلم نمی کردند،کسی را خوار نمی شمردند، نعمت را اگر چه کم بود، بزرگ می دانستند و چیزی از آن رانکوهش نمی کردند، از مزه غذا نه بد می گفتند و نه تعریف می کردند، دنیا و آنچه به آنمرتبط است ایشان را خشمگین نمی ساخت و هرگاه حقی ضایع می شد، احدی راملاحظه نمی کردند و چیزی باعث رفع خشمشان نمی شد، تا آن که حق را حاکم سازند.

عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 283

حدیث29

امام حسن علیه السلام :

لَیْسَتِ العِفَّهُ بِدافِعَهٍ رِزْقا وَ لاَ الْحِرْصُ بِجالِبٍ فَضْلاً فَاِنَّ الرِّزْقَمَقْسومٌ وَ اسْتِعْمالُ الْحِرْصِ اسْتِعْمالُ الْمَآثِمِ؛

نه پاکدامنی، روزی را از انسان دور می کند و نه حرص، روزی زیاد می آورد؛ چونروزی قسمت شده است و حرص زدن باعث مبتلا شدن به گناهان می شود.

تحف العقول، ص 234

حدیث30

امام حسن علیه السلام :

زَوِّجْها مِنْ رَجُلٍ تَقیٍّ فَاِنَّهُ اِنْ اَحَبَّها اَکْرَمَها وَ اِنْ اَبْغَضَهالَمْ یَظْلِمْها؛

دخترت را به ازدواج مردی با تقوا درآور؛ زیرا اگر دخترت را دوست داشته باشد،گرامی اش می دارد و اگر دوستش نداشته باشد به او ظلم نمی کند.

مکارم الاخلاق، ص 204

حدیث31

امام حسن علیه السلام :

اَلنّاسُ اَرْبَعَهٌ فَمِنْهُمْ مَنْ لَهُ خُلقٌ وَ لا خَلاقَ لَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ لَهُخَلاقٌ وَ لا خُلقَ لَهُ، قَدْ ذَهَبَ الرّابِ_عُ وَ هُوَ الَّذی لا خَلاقَ وَ لا خُلقَ لَهُ وَ ذلِکَ شَرُّ النّاسِوَ مِنْهُمْ مَنْ لَهُ خُلقٌ وَ خَلاقٌ فَذلِکَ خَیْرُ النّاسِ؛

مردم چهار دسته اند: دسته ای از آنها اخلاق دارند، امّا بهره ای (از دنیا) ندارند.دسته ای بهره مندند، اما اخلاق ندارند. دسته ای نه بهره ای (از دنیا) و نه اخلاق دارند کهاینها بدترین مردم اند. و دسته ای که هم اخلاق دارند و هم (از دنیا) بهره مندند که اینان،بهترین مردم اند.

بحارالأنوار، ج 70، ص 10، ح 8

حدیث32

امام حسن علیه السلام :

لَوْ اَنَّ النّاسَ سَمِعوا قَوْلَ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَسولِهِ لاََعْطَتْهُمُ السَّماءُقَطْرَها وَ الاَْرْضُ بَرَکَ_تَها وَ لَمَا اخْتَلَفَ فی هذِهِ الاُْمَّهِ سَیْفانِ وَ لاََکَلوها خَضْراءَخَضِرَهً اِلی یَوْمِ القیامَهِ؛

اگر مردم سخن خدا و پیامبرش را می شنیدند، آسمان بارانش را و زمین برکتش را بهآنان می بخشید و هرگز در این امّت، اختلاف و زدوخورد پیش نمی آمد و همه از نعمتسر سبز دنیا تا روز قیامت، برخوردار می شدند.

امالی طوسی، ص 566، ح 1174

حدیث33

امام حسن علیه السلام :

قیلَ : فَمَا الدَّنِیَّهُ؟ قالَ : النَّظَرُ فِی الیَسیرِ ومَنعُ الحَقیرِ؛

پرسیدند : فرومایگی چیست؟ فرمود : «خُرده بینی و دریغ کردن اندک».

حدیث34

امام حسن علیه السلام :

قیلَ : فَمَا الشُّحُّ؟ قالَ : أن تَری ما فی یَدَیکَ شَرَفاً وما أنفَقتَهُ تَلَفاً؛

پرسیدند : بخل چیست؟ فرمود : «آنچه را در دست خود ببینی [و نگهداری] ، مایه شرف پنداری و آنچه را انفاق کنی ، از دست رفته بدانی.

حدیث35

امام حسن علیه السلام :

قیلَ فَمَا الفَقرُ؟ قالَ : شَرَهُ النَّفسِ إلی کُلِّ شَیءِ؛

پرسیدند : نیازمندی چیست؟ فرمود : «آزمندی نفس به هر چیز».

حدیث36

امام حسن علیه السلام :

ما تَشَاوَرَ قَومٌ إلاّ هُدُوا إلی رُشدِهِم؛

هیچ مردمی با هم مشورت نمی کنند ، مگر آن که به راه پیشرفتِ خویش رهنمون خواهند شد.

حدیث37

امام حسن علیه السلام :

اَللَّومُ أن لاتَشکُرَ النِّعمَهَ؛

فرومایگی این است که سپاسِ نعمت نگزاری.

حدیث38

امام حسن علیه السلام :

اَلقَریبُ مَن قَرَّبَتهُ ، المَوَدَّهُ وإن بَعُدَ نَسَبُهُ ، والبَعیدُ مَن باعَدَتهُ المَوَدَّهُ وإن قَرُبَ نَسَبُهُ؛

خویشاوند ، کسی است که دوستی ، او را به آدمی نزدیک ساخته ، گرچه

نژاد (و تبار) او دور باشد ؛ و بیگانه کسی است که از دیدگاه دوستی دور است ، هر چند تبار (و نژاد) او نزدیک باشد.

حدیث39

امام حسن علیه السلام :

مَنِ اتَّکَلَ عَلی حُسنِ الاِختِیارِ مِنَ اللّه ِ لَهُ لَم یَتَمَنَّ أنَّهُ فی غَیرِ الحالِ الَّتِیاختارَهَا اللّه ُ لَهُ؛

هر که بر نیکْ گزینیِ خداوند پشتْ گرم باشد ، آرزو نمی کند در وضعی جز آن که خدا برایش اختیار فرموده ، قرار گیرد.

حدیث40

امام حسن علیه السلام :

اَلخَیرُ الَّذی لاشَرَّ فیهِ : اَلشُّکرُ مَعَ النِّعمَهِ وَالصَّبرُ عَلَی النّازِلَهِ؛

خیری که هرگز شرّی در آن نیست ، شکر بر نعمت و صبر بر ناگواری هاست.

حدیث41

امام حسن علیه السلام :

حدیث42

امام حسن علیه السلام :

سُئِلَ عَنِ المُرُوَّهِ؟ فقالَ : شُحُّ الرَّجُلِ عَلی دینِهِ وإصلاحُهُ مالَهُ وقیامُهُ بِالحُقوقِ؛

او را از مردانگی پرسیدند [که چیست] . فرمود : این که مرد دریغش آید بر دین خود [که چیزی از آن بکاهد] ، و اصلاح مال است [به نیامیختن حرام و پرداختن زکات] و بر پا داشتن حقوق (و فرایض).

حدیث43

امام حسن علیه السلام :

اَلتَّقوی بابُ کُلِّ تَوبَهٍ ورَأسُ کُلِّ حِکمَهٍ وشَرَفُ کُلِّ عَمَلٍ؛

تقوا ، باب هر توبه و سرآمد هر حکمت ، و [مایه] شرافت هر کاری است .

حدیث44

امام حسن علیه السلام :

إذا أضَرَّتِ النَّوافِلُ بِالفَریضَهِ فَارفَضوها؛

هرگاه مستحبّات به واجبات زیان رساند [و مانع انجام دادن فرایض شود] ، آنها را ترک کنید.

حدیث45

امام حسن علیه السلام :

مَن تَذَکَّرَ بُعدَ السَّفَرِ اعتَدَّ؛

هرکه دوری راه سفر را به یاد آرد ، [با توشه گرفتن] آماده شود.

حدیث46

امام حسن علیه السلام :

لایَغُشُّ العاقِلُ مَنِ استَنصَحَهُ؛

خردمند ، به کسی که از او راهنمایی مشفقانه بخواهد ، خیانت نکند.

حدیث47

امام حسن علیه السلام :

إذا لَقِیَ أحَدُکُم أخاهُ فَلیُقَبِّل مَوضِعَ النُّورِ مِن جَبهَتِهِ؛

هرگاه یکی از شما با برادر خود دیدار کند ، باید محلّ نورخیز پیشانی او را ببوسد.

حدیث48

امام حسن علیه السلام :

لَمّا نَزَلَت آیَهُ التَّطهیرِ جَمَعَنا رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله فی کِساءٍ لاُِمِّ سَلَمَهَ خَیبَرِیٍّ، ثُمَّ قالَ: اللّهُمَّ هؤُلاءِ أهلُ بَیتی وعِترَتی، فَأَذهِب عَنهُمُ الرِّجسَ وطَهِّرهُم تَطهیرًا

امام حسن علیه السلام : چون آیه تطهیر نازل شدپیامبر خدا صلی الله علیه و آله ما را در عبایی خیبری که از آنِ امّ سلمه بود گرد آورد و فرمود: بار خدایا! اینان اهل بیت و عترت من هستند، پس هر گونه پلیدی را از آنها دور کن و کاملاً پاکشان گردان.

المناقب لابن المغازلیّ : 302 / 346 ، أمالی الطوسیّ : 559 / 1173 ، وراجع مجمع البیان : 8 / 560 کلّها عن زاذان .

حدیث49

امام حسن علیه السلام :

_ فی خُطبَهٍ حینَ قُتِلَ عَلِیٌّ علیه السلامفَحَمِدَ اللّه َ وأثنی عَلَیهِ ، ثُمَّ قالَ _ : أنَا ابنُ البَشیرِ وأنَا ابنُ النَّذیرِ ، وأنَا ابنُ الدّاعی إلَی اللّه ِ بِإِذنِهِ ، وأنَا ابنُ السِّراجِ المُنیرِ ، وأنَا مِن أهلِ البَیتِ الَّذی کانَ جِبریلُ یَنزِلُ إلَینا و یَصعَدُ مِن عِندِنا ، وأنَا مِن أَهلِ البَیتِ الَّذی أذهَبَ اللّه ُ عَنهُمُ الرِّجسَ وطَهَّرَهُم تَطهیرًا

امام حسن علیه السلام به هنگام شهادت حضرت علی علیه السلام در خطبه ای پس از حمد و ثنای الهی فرمود: منم فرزند مژده دهنده و بیم دهنده و فرزند کسی که با اذن خدا به سوی او فرا می خواند. منم فرزند آن چراغ پرتو افشان، من از اهل بیتی هستم که جبرئیل به سوی ما نازل می شد و از نزد ما اوج می گرفت.

1 تا 41