- اشارة
- اشارة
- تتمة باب الکتب و الرسائل
- اشارة
- تتمة 9 و من کتاب له ع إلی معاویة
- اشارة
- تتمة الفصل الرابع فی قصة غزوة أحد
- اشارة
- القول فی أسماء الذین تعاقدوا من قریش علی قتل رسول الله ص و ما أصابوه به فی المعرکة یوم الحرب
- القول فی الملائکة نزلت بأحد و قاتلت أم لا
- القول فی مقتل حمزة بن عبد المطلب رضی الله عنه
- القول فیمن ثبت مع رسول الله ص یوم أحد
- القول فیما جری للمسلمین بعد إصعادهم فی الجبل
- القول فیما جری للمشرکین بعد انصرافهم إلی مکة
- القول فی مقتل أبی عزة الجمحی و معاویة بن المغیرة بن أبی العاص بن أمیة بن عبد شمس
- القول فی مقتل المجذر بن زیاد البلوی و الحارث بن یزید بن الصامت
- القول فیمن مات من المسلمین بأحد جملة
- القول فیمن قتل من المشرکین بأحد
- القول فی خروج النبی ص و بعد انصرافه من أحد إلی المشرکین لیوقع بهم علی ما هو به من الوهن
- الفصل الخامس فی شرح غزاة مؤتة
- فصل فی ذکر بعض مناقب جعفر بن أبی طالب
- 10 و من کتاب له ع إلی معاویة أیضا
- 11 و من وصیة له ع وصی بها جیشا بعثه إلی العدو
- 12 و من وصیة له ع وصی بها معقل بن قیس الریاحی حین أنفذه إلی الشام فی ثلاثة آلاف مقدمة له
- 13 و من کتاب له ع إلی أمیرین من أمراء جیشه
- 14 و من وصیة له ع لعسکره بصفین قبل لقاء العدو
- 15 و کان ع یقول إذا لقی العدو محاربا
- 16 و کان یقول ع لأصحابه عند الحرب
- 17 و من کتاب له ع إلی معاویة جوابا عن کتاب منه إلیه
- 18 و من کتاب له ع إلی عبد الله بن عباس و هو عامله علی البصرة
- 19 و من کتاب له ع إلی بعض عماله
- 20 و من کتاب له ع إلی زیاد بن أبیه و هو خلیفة عامله عبد الله بن عباس علی البصرة و عبد الله عامل أمیر المؤمنین ع یومئذ علیها و علی کور الأهواز و فارس و کرمان و غیرها
- 21 و من کتاب له ع إلی زیاد أیضا
- 22 و من کتاب له ع إلی عبد الله بن العباس رحمه الله تعالی
- 23 و من کلام له ع قاله قبل موته علی سبیل الوصیة لما ضربه ابن ملجم لعنه الله
- 24 و من وصیة له ع بما یعمل فی أمواله کتبها بعد منصرفه من صفین
- 25 و من وصیة له ع کان یکتبها لمن یستعمله علی الصدقات
- 26 و من عهد له ع إلی بعض عماله و قد بعثه علی الصدقة
- 27 و من عهد له ع إلی محمد بن أبی بکر رضی الله عنه حین قلده مصر
- 28 و من کتاب له ع إلی معاویة جوابا
- فهرس الخطب
- فهرس الموضوعات
شرح نهج البلاغه المجلد 15
اشارة
شرح نهج البلاغه
شارح:ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله
گرداورنده:شریف الرضی، محمد بن حسین
نویسنده:علی بن ابی طالب (علیه السلام)، امام اول
شماره بازیابی : 5-7692
پدیدآور : ابن ابی الحدید، عبدالحمیدبن هبةالله، 586 - 655ق.
عنوان قراردادی : نهج البلاغه. شرح
Nhjol-Balaghah. Commantries
عنوان و نام پدیدآور : شرح نهج البلاغه [نسخه خطی]/ابن ابی الحدید
وضعیت کتابت : محمد طاهر ابن شیخ حسن علی1083-1084 ق.
مشخصات ظاهری : 345 گ [عکس ص 6-689]، 30 سطر، اندازه سطرها: 120×240؛ راده گذاری؛ قطع: 200×340
آغاز ، انجام ، انجامه : آغاز:الجزو الرابع عشر من شرح ابن ابی الحدید علی نهج البلاغة. بسمله. و منه الاستعانة و توفیق التتمیم. باب المختار من کتب امیر المومنین علی علیه السلم و رسائله الی ...
انجام:... و من دخل ظفار حمر و النسخة التی بنی هذا الشرح علی قصها اتم نسخة وجدتها بنهج البلاغة فانها مشتملة علی زیادات تخلو عنها اکثر النسخ ...و یکف عنی عادیة الظالمین انه سمیع مجیب و حسبنا الله وحده و صلواته علی سیدنا محمد النبی و اله و سلامه. اخر الجزء العشرین و تم به الکتاب و لله الحمد حمدا دائما لا انقضاء له و لا نفاد.
انجامه:قد فرغ من تسویده فی ظهر یوم الثلثاء غره شهر جمدی الاول سنه اربع و ثمانین و الف کتبه الفقیر الحقیر ... ابن شیخ حسن علی محمد طاهر غفرالله تعالی له و لوالدیه تمت.
یادداشت کلی : زبان: عربی
تاریخ تالیف: اول رجب 644- صفر 649 ق.
یادداشت مشخصات ظاهری : نوع و درجه خط:نسخ
نوع کاغذ:فرنگی نخودی
تزئینات متن:کتیبه منقوش به زر، سیاه، آبی، قرمز با عناوین زرین در آغاز هر جلد و خطوط اسلیمی به زر در کتیبه و بالای متن در ص: نخست، 116، 222، 316، 404، 502، 600. عناوین، علائم و خطوط بالای برخی عبارات به سرخی. جدول دور سطرها به زر و تحریر.
نوع و تز ئینات جلد:کاغذ گل دار رنگی، مقوایی، اندرون کاغذ
خصوصیات سند موجود : توضیحات صحافی:صحافی مرمت شده است.
حواشی اوراق:اندکی حاشیه با نشان "صح، ق" دارد.
یاداشت تملک و سجع مهر : شکل و سجع مهر:مهر بیضی با نشان "محمدباقر"، دو مهر چهارگوش ناخوانا در بسیاری از اوراق در میان متن زده شده است.
توضیحات سند : نسخه بررسی شده .جداشدگی شیرازه، رطوبت، لکه، آفت زدگی، وصالی. بین فرازهای متفاوت، برگ های نانوشته و عناوین نانوشته دارد.
منابع ، نمایه ها، چکیده ها : ملی 8: 75، 15: 111، 4: 360؛ الذریعة 10: 210، 14: 255؛ دایرة المعارف بزرگ اسلامی 2: 620.
معرفی سند : شرح ابن ابی الحدید به دلایل متعددی اهمیت دارد اول تبحر شارح بر ادبیات عرب، تاریخ فقه و کلام؛ دیگر این که وی نخستین شارح غیرشیعی نهج البلاغه است. اهمیت دیگر این شرح در گزارش های مفصل تاریخی است شارح در تدوین این گزارش ها علاوه منابع مشهوری چون اغانی ابی الفرج اصفهانی، سیره ابن هشام و تاریخ طبری، از برخی منابع نادر استفاده کرده که امروزه از میان رفته یا در دسترس قرار ندارند. شارح در نقل حوادث تاریخی به گونه ای مبسوط عمل می کند که می توان تاریخ ابن ابی الحدید را از شرح نهج البلاغه وی به عنوان کتابی مستقل استخراج نمود هر چند در پاره ای موارد هم اشاره ای به حوادث تاریخی نمی کند. این شرح مورد نقد دانشمندان شیعی قرار گرفته از جمله نقد احمدبن طاوس با نام "الروح فی نقض ماابرمه ابن ابی الحدید"، شیخ یوسف بحرانی با نام "سلاسل الحدید لتقیید ابن ابی الحدید"، مصطفی بن محمدامین با نام "سلاسل الحدید فی رد ابن ابی الحدید"، شیخ علی بن حسن بلادی بحرانی با نام "الرد علی ابن ابی الحدید"، شیخ عبدالنبی عراقی با نام "الشهاب العتید علی شرح ابن ابی الحدید"، شیخ طالب حیدر با نام "الرد علی ابن ابی الحدید".ابن ابی الحدید این اثر را در بیست جزء و به نام ابن علقمی وزیری تالیف کرد. او در پایان کتاب خود می نویسد تدوین این اثر چهار سال و هشت ماه طول کشید که برابر است با مدت خلافت حضرت علی علیه السلام . ترجمه های فارسی این شرح از جمله عبارتند از شمس الدین محمدبن مراد از دانشمندان عصر صفوی، ترجمه ای دیگر با نام "مظهر البینات؛ اثر نصرالله تراب بن فتح الله دزفولی؛ نسخه حاضر شامل: جلد: 14: صفحه(6-109)، جلد15: (116-218)، جلد 16: (222-313)، جلد 17: (316-400)، جلد 18: (404-500)، جلد 19: (502-597)، جلد 20: (600-689). مطالب باعناوین الشرح ، الاصل بیان شده است. برای توضیح بیشتر به شماره بازیابی 4836-5 در فهرست همین کتابخانه بنگرید.
شناسه افزوده : محمدطاهر بن حسن علی، قرن11ق. ، کاتب
شناسه افزوده : عاطفی، فروشنده
دسترسی و محل الکترونیکی : http://dl.nlai.ir/UI/c412c51b-c4b8-4e09-942b-8cb6448242e2/Catalogue.aspx
ص :1