- مشخصات کتاب
- (7)سوره اعراف در مکه نازل شده و 206 آیه دار
- سوره الأعراف (7): آیات 1 تا 9
- اشاره
- ترجمه آیا
- بیان آیا
- اشاره
- اشاره به عهدی که خدا از آدمیان گرفته، و سایر معارفی که در سوره اعراف آورده شده است
- مکلف بودن مشرکین به توحید خدای تعالی و مسئول بودن آنان نسبت به ایمان و عمل صالح
- مراد از" وزن" و" میزان" اعمال
- اشاره به اینکه ممکن است هر یک از اعمال، و احدی برای سنجش داشته باشد و بیان معنای جمله:" وَ الْوَزْنُ یَوْمَئِذٍ الْحَقُّ"
- اقوالی که در مورد معنای جمله:" وَ الْوَزْنُ یَوْمَئِذٍ الْحَقُّ" گفته شده است
- موارد از" موازین" و معنای" ثقل موازین" در جمله:" فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازِینُهُ"
- معنای وزن اعمال در روز قیامت، تطبیق اعمال است بر حق و برای هر کدام از اعمال انسان میزانی است
- بحث روایتی (روایاتی در مورد مکی بودن سوره اعراف، وزن و میزان اعمال و ثقل و خفت اعمال و ...)
- سوره الأعراف (7): آیات 10 تا 25
- اشاره
- ترجمه آیا
- بیان آیا
- اشاره
- معنای تمکین انسان در زمین در جمله:" وَ لَقَدْ مَکَّنَّاکُمْ فِی الْأَرْضِ"
- سجده ملائکه برای جمیع بنی آدم و برای عالم بشریت بوده است
- بیان اینکه خلقت آدم در حقیقت، خلقت جمیع بشر بوده است و اشاره به اقوال دیگری که در توجیه نسبت دادن خلقت آدم به همگان گفته شده است
- ابلیس با ملائکه بوده و فرقی با آنان نداشته و او و همه فرشتگان در مقامی قرار داشتند که آن مقام مامور به سجده شده است
- بیان اینکه مراد از امتثال و تمرد در امر ملائکه به سجود برای آدم و تمرد ابلیس، امور تکوینی است
- باز گشت تمامی معاصی به تکبر است و ابلیس با استدلال به برتری خود بر آدم و مستقل دیدن خود، نافرمانی کرد
- ملاک برتری در تکوینیات بستگی دارد به بیشتر بودن عنایت الهی و استدلال ابلیس به برتری آتش غلط بوده است
- وجوب امتثال امر الهی از جهت اینست که امر، امر او است و دائر مدار مصالح و جهات خیر نیست
- توضیح در مورد اینکه امر ملائکه به سجده امری تکوینی بوده است
- کبریا خاص خدای سبحان است و تکبر از او پسندیده است و از غیر او که از خود جز فقر چیزی ندارند مذموم است
- مقصود از پیش رو، پشت سر، سمت راست و چپ، که شیطان گفته است از این چهار سو به سراغ بندگان خدا میرود
- مراد از" مخلصین" و" شاکرین" که شیطان نمیتواند ایشان را بفریبد و اشاره به طریقه گمراه کردن شیطان
- مراد از جمله" إِلَّا أَنْ تَکُونا مَلَکَیْنِ" در خطاب به آدم و حوا
- گفتاری در باره شیطان و عمل ا
- اشاره
- اشاره به اهمال و قصور مفسرین در بحث از شیطان و شناختن او
- چند مطلب که باید در بحث از مساله شیطان و حقائق دینی و تکوینی مربوط به آن بیان شود
- 1- وجود نفسی اشیاء خیر است
- 2- ارتباط اجزای عالم خلقت به نحو تساوی و تماثل نیست بلکه حکمت و نظام عالم مقتضی وجود مراتب مختلف است
- 3- بهشتی که آدم قبل از هبوط در آن بوده بهشت جاودان نبوده بلکه بهشت برزخی بوده که غرائز بشری در آنجا ظاهر و هویدا میشده
- اشاره
- قلمرو اغوا و اضلال شیطان، ادراک انسانی و ابزار کار او عواطف و احساسات بشری است
- تصرفات ابلیس در ادراک انسان تصرف طولی است نه عرضی و با استقلال انسان در کارهایش منافاتی ندارد
- ولایت شیطان بر آدمیان در ظلم و گناه و ولایت ملائکه بر آدمیان در اطاعت و عبادت
- بعضی از لشکریان ابلیس از جنس بشرند
- خلاصه بحث در باره شیطان و وسوسه اندازی او
- بحث عقلی و قرآنی (مناظرهای که شارح اناجیل نقل کرده و در تورات ذکر شده که بین ابلیس و ملائکه واقع شده است)
- اشاره
- در آفریدن خلایق و مخصوصا کفاری که نتیجه خلقتشان خلود در آتش است چه حکمتی است؟
- با اینکه تکلیف بندگان برای خدای تعالی نفع و ضرری ندارد چرا خدا بندگان را مکلف ساخته است؟
- چرا خداوند انسان را بدون اینکه مکلف نماید کامل نساخت و چرا او را کامل نیافرید؟
- تکلیف ابلیس و ملائکه به سجده بر آدم برای چه بود و لعن و عقاب ابلیس بعد از نافرمانی چرا؟
- بیان و توضیح جمله:" لا یُسْئَلُ عَمَّا یَفْعَلُ وَ هُمْ یُسْئَلُونَ" از نظر فلسفه و برهان و وحی
- اشاره به ابحاث ممتد متکلمان اشاعره و معتزله در باره افعال خدا و توضیح مسئول نبودن خداوند و بیان یک حقیقت که روشن کننده مطلب است
- تقسیم علوم و مدرکات انسان به: علوم کاشف از خارج و علوم اعتباری و ذهنی
- تمام علوم و احکام، بر فعل خدای تعالی اعتماد دارد زیرا به عالم خارج که عالم صنع و فعل خدا است باز میگردند
- عقل نظری را حاکم بر خدا کردن (عقیده معتزله) خدا را محدود و معلول دانستن است، همانطور که بی اعتبار دانستن عقل در تشخیص افعال خدا (عقیده اشاعره) به بی اعتباری حکم عقل به وجود صانع منتهی میشود
- جریان احکام عقل عملی در افعال خدای تعالی
- با اینکه عقل ما به کنه ذات و صفات خدا نمیتواند احاطه یابد، عقل نظری در تشخیصهای خود در باره معارف مربوط به خدا مصیب است
- افعال خداوند معلل به اغراض است. عقل میتواند در احکام تشریعی در پی جستجوی مصالح و مفاسد بر آید
- آیاتی که جریان عقل نظری و عقل عملی را در ناحیه پروردگار تایید میکند
- بحث روایتی (روایاتی در مورد شیطان و تمرد او از سجده بر آدم و وساوس و تصرفات او ...)
- سوره الأعراف (7): آیات 26 تا 36
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- خطابات" یا بَنِی آدَمَ" تعمیم خطابات به خود آدم است
- اشاره به اینکه جمیع موجودات و آثار و اعمال طبیعی و اختیاری آنها منتهی به ذات پروردگارند
- مراد از" لباس تقوی" و بهتر بودن لباس تقوی از لباس ظاهر
- بیان ولایت شیطان بر غیر مؤمنین و اشاره به اینکه بیرون آوردن لباس آدم و حوا در بهشت تمثیلی است از در آوردن لباس تقوی از اندام همه آدمیان توسط شیطان
- آنچه در مورد مراد از" فاحشه" در:" إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً قالُوا ..." گفته شده است
- معنای" قسط"
- وجوهی که در معنای جمله:" أَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ" گفته شده است
- معنای جمله:" کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ"
- وجوه دیگری که در معنای جمله فوق محتمل است
- اگر انسان به جایی برسد که باطل را حق بپندارد، امیدی به رستگاری و هدایت یافتن او نیست
- اختلاف مفسرین در بیان ارتباط جمله:" کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ ..." با آیات قبل از آن
- معنای اخراج زینت و طیبات رزق (در ذیل آیه: قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ ...)
- چرا خداوند به ضروریات زندگی از قبیل لباس پوشیدن و خود را آراستن امر نموده است؟
- بیان آیات
- بحث روایتی روایاتی در مورد شان نزول آیه:" قَدْ أَنْزَلْنا عَلَیْکُمْ لِباساً ..." و" خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ"
- اشاره
- چند روایت در باره:" لِباسُ التَّقْوی" در آیه شریفه
- روایتی که میگوید فاحشهای که میگفتند خدا به آن امر کرده است، ادعای لزوم اطاعت از زمامداران جائر است
- چند روایت در مورد دروغ بستن به خدای تعالی
- روایاتی در ذیل جمله:" وَ أَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ"
- روایاتی در ذیل جمله:" خُذُوا زِینَتَکُمْ ..." و" قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللَّهِ ..." پیرامون استفاده از نعمتهای الهی
- روایتی در معنای:" اسراف" و" اقتار" چند روایت در بیان مراد از فواحش ظاهر و باطن
- بحثی آزاد پیرامون چند روای
- بررسی آیات و روایاتی که ذاتی بودن سعادت و شقاوت را میرسانند و بیان اینکه قضای الهی در آغاز خلقت در باره سعادت و شقاوت انسانها مشروط به عمل اختیاری آنان است
- بررسی روایاتی که به خلقت انسانها از طینتهای مختلف دلالت دارند و بیان مراد آن روایات
- سعادت و شقاوت آدمی، به نحو اقتضاء نه علیت، ارتباط مستقیمی با آب و گل (مواد اصلی) او دارد
- وجه دقیقتری در بیان روایات گذشته
- بررسی روایاتی که میگویند خلقت انسان منتهی به آب گوار و آب تلخ و شور است
- بررسی روایاتی که به انتقال حسنات اشقیاء به نامه اعمال سعداء و انتقال سیئات سعداء به نامه عمل اشقیاء دلالت دارند
- توضیح اینکه جمیع حسنات از هر کس سر بزند، در حقیقت عمل کسانی است که محسن و سعیدند و جمیع سیئات نیز از هر کس صادر شود عمل کسانی است که ذاتا بد کار و شقی هستند
- وجه استشهاد در روایت به آیه:" لا یُسْئَلُ عَمَّا یَفْعَلُ وَ هُمْ یُسْئَلُونَ" برای اینکه نقل حسنات سعداء به اشقیا و به عکس، ظلم و خلاف عدل نیست
- اختصاص حسنات به ذوات طیبه و اختصاص سیئات به ذوات خبیثه از جهت روابط تکوینی و خارجی است و معنای آن استغناء از خدای سبحان در ابراز اثر نیست
- سوره الأعراف (7): آیات 37 تا 53
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- اشاره
- مراد از افتراء بر خدا به کذب در آیه" فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَری ..." شرک ورزیدن به خدا و انکار توحید است
- مشاجره و گفتگوی دوزخیان با یکدیگر
- جمله:" لا نُکَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها" مفید رفع نگرانی از عدم قدرت بر انجام دادن جمیع اعمال صالح است
- معنای" غل" و اشاره به اینکه غل از بزرگترین ناملایمات است
- توضیحی در مورد تعبیر به اینکه مؤمنین بهشت را به ارث میبرند
- وجه اختلاف تعبیر در" وَعَدَنا رَبُّنا" و" وَعَدَ رَبُّکُمْ" در آیه شریفه
- اشاره به نفوذ حکم و امر انسان در قیامت
- معنای" اعراف" و مراد از آن در آیه شریفه
- رجال اعراف از طایفه جن یا ملک نیستند
- مراد از رجال اعراف، مستضعفین نیستند
- اصحاب اعراف از جنس بشر هستند و خصوصیاتی که برای آنان ذکر شده با جمله:" وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ" منافات ندارد
- اشاره به اقوال متعددی که در باره معنای اعراف و مراد از اصحاب اعراف گفته شده است
- روایتی که آلوسی در باره مراد از رجال اعراف نقل کرده و صاحب المنار آن را بی اعتبار دانسته است
- سخن ما با صاحب المنار که با مقایسه مسائل قیامت با نظام جاری در دنیا روایت مذکور را مردود دانسته است
- اعراف در قرآن به چه معنا است
- بحث روایتی (در ذیل آیات شریفه گذشته است)
- اشاره
- روایتی از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در باره کیفیت مرگ مؤمن و کافر
- روایاتی در این باره که مراد از" مؤذن" در" فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ ..." علی علیه السلام میباشد
- مؤذن بودن علی علیه السلام و اعلام حکم خداوند توسط او در آخرت از فضائل آن حضرت به حساب میآید
- روایاتی در باره اصحاب اعراف
- اشکال وارد بر روایاتی که اصحاب اعراف را به کسانی که دارای حسنات و سیئات مساوی هستند تفسیر میکنند
- چند روایت در مورد اینکه ائمه اهل بیت علیهم السلام اصحاب اعراف هستند
- سوره الأعراف (7): آیات 54 تا 58
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- گفتاری پیرامون معنای عرش
- بحث روایتی
- اشاره
- روش تفسیری صحابه و تابعین، سکوت در مورد معارف قرآنی از قبیل مساله عرش و کرسی بوده است و فقط مولی علی و دیگر ائمه معصومین علیهم السلام متعرض این حقائق شدهاند
- جواب امام علی (علیه السلام) به سؤالات جاثلیق در مورد عرش و ... و توضیح برخی فقرات آن
- روایتی دیگر از امام صادق (علیه السلام) در باره معنای عرش و کرسی و شرح آن روایت
- دو روایت در جواب سؤال در باره فاصله زمین و عرش
- چند روایت در مورد حاملین عرش
- سوره الأعراف (7): آیات 59 تا 64
- سوره الأعراف (7): آیات 65 تا 72
- سوره الأعراف (7): آیات 73 تا 79
- سوره الأعراف (7): آیات 80 تا 84
- سوره الأعراف (7): آیات 85 تا 93
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- بیان آیات شریفه مربوط به رسالت شعیب (علیه السلام)
- تعالیم شعیب (علیه السلام) به قوم خود
- اشاره به اینکه ازدیاد نسل از نعمتهای الهی و از پایههای تکامل بشر است
- امر به شکیبایی در برابر کفر کافران، تعلیم دیگر شعیب علیه السلام بوده است
- اشتباه یک مفسر که جمله:" إِنْ عُدْنا فِی مِلَّتِکُمْ" را دلیل بر مشرک بودن شعیب (علیه السلام) قبل از نبوتش گرفته است
- سوره الأعراف (7): آیات 94 تا 102
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- سنن الهی در مورد امتهایی که به سویشان پیامبر میفرستاد
- آثار خارجی گناهان و بیان اینکه ایمان و تقوی معیار و مدار نزول نعمت، و بی ایمانی و گناه منشا نقمت برای آدمیان است
- جواب به کسانی که اعتقاد به تاثیر بد کاریها در پیدایش بلایا و مصائب را معلول جهل و عقب افتادگی علمی پنداشتهاند و بیان اینکه انسان نمیتواند بر نظام کون و نوامیس طبیعت مسلط شود
- سنت ابتلاء به سختیها (باساء و ضراء) و سنت عطاء نعمت، دو سنت الهی برای آزمایش امتها است.
- مکر خدا به عنوان مجازات صحیح و مکر ابتدایی از خداوند ممتنع است
- چند وجه از وجوهی که در معنای آیه:" أَ وَ لَمْ یَهْدِ لِلَّذِینَ یَرِثُونَ الْأَرْضَ ..." گفته شده است
- تفسیر و شرح آیه شریفه:" تِلْکَ الْقُری نَقُصُّ عَلَیْکَ ..."
- اقوال متعدد دیگری که در تفسیر آیه فوق گفته شده است
- بحث روایتی (روایتی در ذیل جمله:" وَ ما وَجَدْنا لِأَکْثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ)
- سوره الأعراف (7): آیات 103 تا 126
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- بیان آیات مربوط به بعثت موسی علیه السلام به سوی فرعون مصر
- کلمه" فرعون" لقب پادشاهان مصر بوده
- گفتگوی موسی (علیه السلام) با فرعون
- تبدیل عصای موسی (علیه السلام) به اژدها و بیضاء گشتن دست آن حضرت
- احضار ساحران، عکس العمل فرعون و فرعونیان در برابر موسی علیه السلام
- معارضه ساحران با موسی (علیه السلام) و تسلیم شدنشان در برابر آن حضرت
- فرعون بعد از ایمان آوردن ساحران آنان را به توطئه و تبانی قبلی با موسی (علیه السلام) متهم و آنان را تهدید میکند
- پاسخ سحره به تهدیدات فرعون: إِنَّا إِلی رَبِّنا مُنْقَلِبُونَ ...
- بحث روایتی (روایات عجیبه در مورد داستان موسی و فرعون و بیان ضعف آنها)
- سوره الأعراف (7): آیات 127 تا 137
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- اشاره
- فرعون، هم مدعی خدایی بوده و هم خدایانی را میپرستیده است
- سخن فخر رازی در باره معتقدات فرعون و اشکالی که بر آن وارد است
- تحریک و تشویق موسی (علیه السلام) بنی اسرائیل را به قیام علیه فرعون و استعانت از خدا و صبر در برابر شدائد مبارزه
- شکوه بنی اسرائیل نزد موسی (علیه السلام) و جواب موسی (علیه السلام) به ایشان
- مبتلا نمودن خداوند فرعونیان را به قحطی و تفال بد آنان در باره موسی (علیه السلام)
- نزول عذابهای متعدد بر قوم فرعون، به تفصیل و در زمانهای مناسب
- عهد شکنی قوم فرعون بعد از بر داشته شدن عذاب از آنان
- بحث روایتی (در باره مبتلا گشتن فرعونیان به عذابهای متعدد و عهد شکنی ایشان)
- سوره الأعراف (7): آیات 138 تا 154
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- اشاره
- اشاره به اینکه بنی اسرائیل مردمی مادی و حسگرا و تحت تاثیر مرام بت پرستی قبطیان بودهاند
- برهانی کوتاه و لطیف در بیان مصنوع نبودن خدای تعالی
- مواعده خداوند با موسی (علیه السلام)
- مراد از خطاب موسی (علیه السلام) به هارون:" وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ"
- مراد از رؤیت در درخواست موسی (علیه السلام):" رَبِّ أَرِنِی أَنْظُرْ إِلَیْکَ" و در آیات مشابه دیگر، علم ضروری است
- حقیقت علم ضروری که از آن به رؤیت تعبیر میشود
- در مواردی که تعبیر" رؤیت خدا" آمده است خصوصیاتی ذکر شده که مراد از رؤیت را میرساند
- علم ضروری مخصوص به خدای تعالی، حقیقتی است که قرآن پرده از آن برداشته است
- نفی رؤیت خدا" لن ترانی" مربوط به دنیا است و معنای نفی رؤیت نفی طاقت و قدرت بر آن است
- مراد از تکلم خدا با موسی (علیه السلام) و چگونگی آن
- مقصود از جمله:" سَأُرِیکُمْ دارَ الْفاسِقِینَ" در آیه شریفه و وجوهی که در معنای آن گفته شده است
- وجه تقیید تکبر و امثال آن به" بِغَیْرِ الْحَقِّ"
- حبط عمل و بی اجر بودن آن، خود یک نحو کیفر است و عقاب بر معصیت مشروط به عمل منافی اطاعت نیست
- اشاره به ماجرای گوساله پرستیدن بنی اسرائیل
- معنای جمله:" وَ لَمَّا سُقِطَ فِی أَیْدِیهِمْ ..." در آیه شریفه
- معنای جمله:" أَ عَجِلْتُمْ أَمْرَ رَبِّکُمْ"
- رفتار تند موسی (علیه السلام) با هارون (علیه السلام) بعد از باز گشتن به سوی بنی اسرائیل و مواجه شدن با گوساله پرستی آنان
- توضیح در مورد رفتار موسی (علیه السلام) با برادر و وجوهی که در این باره گفته شده و اشاره به اینکه اشتباه در اموری که به حکم الهی مربوط نیست از امور زندگی، با عصمت منافات ندارد
- چرا با اینکه موسی (علیه السلام) قبل از باز گشت از میقات از گوساله پرستی بنی اسرائیل خبر داشته غضبناک نشد؟
- بحث روایتی
- اشاره
- دو روایت در مورد تقاضای موسی (علیه السلام) رؤیت خداوند را
- گفتگوها و مشاجرات علماء و اهل بحث اشاعره و معتزله در باره در خواست رؤیت توسط موسی (علیه السلام)
- بیان ضعف روایتی که میگوید موسی (علیه السلام) از زبان قومش تقاضای رؤیت کرد
- تجلی خدای تعالی فی حد نفسه امر ممکنی است ولی کسی و چیزی تاب تحمل آن را ندارد
- روایاتی دیگر در مورد تقاضای رؤیت، تجلی برای جبل، ضعقه موسی، دک جبل و ...
- بحث روایتی دیگر (پارهای از روایات از ائمه علیهم السلام در معنای رؤیت قلب)
- اشاره
- اصطلاح" ظل" و" ظلال" در لسان اهل بیت علیهم السلام
- همانطور که مقصود از رؤیت، دیدن به چشم نیست، مقصود ایمان قلبی از راه استدلال هم نیست
- چند روایت در باره حجاب بین خدا و خلق
- روایتی از امام صادق (علیه السلام) در باره معرفت به خدا
- توضیح اینکه خداوند به ذات خود شناخته میشود و انحصار معرفت به خدا در فکر و استدلال، خود جهل به خدا و شرک خفی به او است
- در علم به هر چیزی نخست علم به آفریدگار آن حاصل میشود و محال است که خدای تعالی شناخته نشود
- توضیح فقرات دیگری از روایت که معرفت با واسطه به خدا را شرک دانسته است
- سوره الأعراف (7): آیات 155 تا 160
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- اشاره
- انتخاب هفتاد نفر از بنی اسرائیل و حضور آنان در میقات و نزول رجفه، جزئی از داستان میقات و نزول تورات است
- سخن صاحب المنار مبنی بر اینکه داستان هفتاد نفر غیر داستان میقات موسی (علیه السلام) است
- اشکال بر کلام صاحب المنار و اشاره به روش قرآن در نقل داستانها و اشاره به اینکه عذاب در برابر خود عمل نیست، بلکه در مقابل لازمه عمل و قول است
- بیان اینکه رحمت خدا عام و عذاب او خاص است
- اشاره به دو قسم رحمت برای خدای تعالی: رحمت عام و رحمت خاص
- آیه:" فَسَأَکْتُبُها لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ ..." استجابت و تقیید دعای موسی (علیه السلام) را میرساند
- معنای" اصر" در" وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ"
- امر به معروف، نهی از منکر، تحلیل حلائل، تحریم خبائث، و بر داشتن تکالیف شاقه، از مختصات اسلام است
- کامل و جامع بودن اسلام، خود دلیلی است مستقل بر حقانیت آن
- وجوهی که در معنای جمله:" انزل معه" و علت تعدیه کلمه:" انزل" با" مع" گفته شده است
- عمومیت و شمول رسالت پیغمبر اکرم اسلام (صلی الله علیه و آله) و استدلال برای رفع استیحاش یهود و مردم غیر عرب از بعثت آن حضرت
- مراد از" هدایت" و" امت" در:" وَ مِنْ قَوْمِ مُوسی أُمَّةٌ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ"
- معنای" اسباط" و اشاره به آیات و معجزاتی که از موسی (علیه السلام) در سوره اعراف آمده است
- بحث روایتی روایتی در باره علت اینکه انتخاب امام به مردم واگذار نشده است
- اشاره
- چند روایت در مورد داستان هفتاد نفر بر گزیدگان موسی (علیه السلام) برای حضور در میقات
- بیان ضعف آن روایات
- روایاتی در باره رحمت واسعه خدای تعالی
- اهمیت و ارزش بیشتر ایمان کسانی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) را ندیده به آن حضرت ایمان آوردهاند
- منشعب شدن بنی اسرائیل به هفتاد و چند فرقه و ناجیه بودن یکی از آن فرق
- اشاره به روایات و داستانهای خرافی و مجعولی که در باره فرقه ناجیه یهود ساخته و پرداخته شده است
- سوره الأعراف (7): آیات 161 تا 171
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- بیان آیات شریفه، که قسمت دیگری از داستانهای بنی اسرائیل و نافرمانیهایشان را نقل میکند
- جواب دستهای از امت موسی (علیه السلام) که نهی از منکر میکردند به دسته دیگری که سکوت پیشه کرده بودند
- سکوت در برابر فسق و فساد و عدم قطع رابطه با ستمگران، شرکت در فسق و ظلم و موجب اشتراک با ظالمین در عذاب میباشد
- معنای: إِنَّ رَبَّکَ لَسَرِیعُ الْعِقابِ"
- امیدواری به خدا، بدون اضطراب و بیم از گناه و گفتن اینکه خدا ما را میآمرزد (سَیُغْفَرُ لَنا) امید صادق نیست
- توضیحی در باره رابطه دین و فطرت بشر و اصلاح شؤون زندگی بشر
- دین، بشر را جز به اصلاح اعمال و شؤونش دعوت نمیکند
- بحث روایتی
- سوره الأعراف (7): آیات 172 تا 174
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- اشاره
- معنای اخذ ذریه بنی آدم از ظهور آنان و گواه گرفتن (اشهاد) آنان بر خودشان
- اعتراف بنی نوع بشر به ربوبیت خدای سبحان در عالم ذر ناشی از فقر ذاتی انسان به خدا است
- چند وجه در مورد سؤال و جواب در:" أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلی"
- اتمام صحبت خدای تعالی بر بندگان با گواه گرفتن آحاد افراد بشر بر خودشان
- جواب به این احتمال که پدران اصلا اشهاد نشده و تنها ذریه یا بعض ذریه اشهاد شده باشند
- کلام عدهای از مفسرین که قضیه اشهاد را مربوط به دنیا دانستهاند و وجوهی که در رد عالم ذر آوردهاند
- پاسخ به یکا یک اشکالهای منکرین عالم ذر
- شرح و بیان مثبتین عالم ذر در مورد آن عالم و اشهاد بنی آدم بر خودشان
- اشکالاتی که بر آنچه مثبتین عالم ذر از آیه و روایات مربوط به عالم ذر فهمیدهاند وارد است
- سخن منکرین عالم ذر و بیان عدم سازگاری آن با سیاق آیه شریفه
- عالم ذر، نشاه انسانی متقدم بر نشاه دنیوی است، نه به تقدم زمانی
- بحث روایتی (روایاتی در تفسیر آیه ذر، اخراج بنی آدم، اخذ میثاق از آنان و اشهاد آنان)
- سوره الأعراف (7): آیات 175 تا 179
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- بیان آیات مربوط به بلعم باعوراء و اشاره به اینکه تا مشیت خدا کمک نکند، اسباب و وسائل معمولی برای تحصیل سعادت بسنده نیست
- مشیت الهی بر هدایت نکردن مردم ظالم و دلبستگان به زندگی خاکی قرار گرفته است
- بدون مشیت الهی بر هدایت یا ضلالت کسی، هدایت و ضلالت صوری است و حقیقی نیست
- توضیح عدم منافات بین آیاتی که دلالت دارند بر اینکه نتیجه خلقت، رحمت است با آیه:" لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثِیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ" و آیات مشابه آن
- توضیحی در باره گمراهتر بودن دستهای از مردم، از چهار پایان" أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ"
- بحث روایتی (روایاتی در مورد آیات مربوط به بلعم باعورا)
- سوره الأعراف (7): آیات 180 تا 186
- اشاره
- ترجمه آیات
- بیان آیات
- اشاره
- اختلاف و انشعاب مردم به دو صنف در باره اسماء و صفات خدای سبحان
- مراد از" اسماء حسنی"
- حقیقت بهترین اسمها فقط و فقط از خدای سبحان است
- معنای جمله:" فَادْعُوهُ بِها" این است که خدا را با اعتقاد به اتصاف او به صفات حسنه و معانی جمیله عبادت کنید
- معنای استدراج در عذاب" و الذین کفروا بآیاتنا سنستدرجهم من حیث لا یعلمون"
- معنای" املاء" در:" وَ أُمْلِی لَهُمْ" و فرق آن با استدراج
- اشاره به معنای" ملکوت" در عرف قرآن مجید
- گفتاری پیرامون اسماء حسنی، در چند فصل
- بحث روایتی روایاتی که میگویند برای خدا نود و نه اسم است ...
- اشاره
- آنچه در مورد این روایات باید گفت
- شرح و تفسیر روایتی از امام صادق (علیه السلام) در باره اسماء حسنای خدای تعالی
- روایات دیگری در باره اسم اعظم و اسماء حسنای خداوند
- چند روایت در مورد اینکه در:" وَ مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلُونَ" امت چه کسانی هستند؟
- چند روایت در باره سنت استدراج و املاء
- سوره الأعراف (7): آیات 187 تا 188
- سوره الأعراف (7): آیات 189 تا 198
- سوره الأعراف (7): آیات 199 تا 206
- سوره الأعراف (7): آیات 1 تا 9
ترجمه تفسیرالمیزان (مکارم شیرازی) جلد 8
مشخصات کتاب
سرشناسه : طباطبائی، سیدمحمدحسین، 1281 - 1360.
عنوان قراردادی : المیزان فی تفسیر القرآن. فارسی
عنوان و نام پدیدآور : ترجمه تفسیر المیزان/ محمدحسین طباطبائی؛ ترجمه ناصر مکارم شیرازی ... [و دیگران].
مشخصات نشر : قم:بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی؛تهران:رجاء،1367.
مشخصات ظاهری : 20 ج.
شابک : 28000ریال(دوره کامل) ؛ دوره:9646286356 ؛ ج. 1 (چاپ هفتم):9646286128 ؛ ج. 2 (چاپ هفتم):9646286135 ؛ ج. 3 (چاپ هفتم):9646286143 ؛ ج. 4 (چاپ هفتم):9646286151 ؛ ج. 5 (چاپ هفتم):964628616X ؛ ج. 6 (چاپ هفتم):9646286178 ؛ ج. 7 (چاپ هفتم):9646286186 ؛ ج. 8 (چاپ هفتم):9646286194 ؛ ج. 9 (چاپ هفتم):9646286208 ؛ ج. 10 (چاپ هفتم):9646286216 ؛ ج. 11 (چاپ هفتم):9646286224 ؛ ج. 12 (چاپ هفتم):9646286232 ؛ ج. 13 (چاپ هفتم):9646286240 ؛ ج. 14 (چاپ هفتم):9646286259 ؛ ج. 15 (چاپ هفتم):9646286267 ؛ ج. 16 (چاپ هفتم):9646286275 ؛ ج. 17 (چاپ هفتم):9646286283 ؛ ج. 8 (چاپ هفتم):9646286291 ؛ ج. 19 (چاپ هفتم):9646286305 ؛ ج. 20(چاپ هفتم):9646286313 ؛ 16000 یال (دوره، چاپ اول)
یادداشت : جلد 12 کتاب حاضر توسط محمدباقر موسوی همدانی ترجمه و با همکاری انتشارات امیرکبیر منتشر شده است.
یادداشت : ج. 1. 23 (چاپ هفتم: 1386) (فیپا).
یادداشت : ج.12 (چاپ اول: بهار 1363).
یادداشت : ج.17 (چاپ اول: تابستان 1363).
یادداشت : ج.19 (چاپ چهارم: 1370).
یادداشت : عنوان عطف: ترجمه تفسیر المیزان.
عنوان عطف : ترجمه تفسیر المیزان.
موضوع : تفاسیر شیعه -- قرن 14
شناسه افزوده : مکارم شیرازی، ناصر، 1305 - مترجم
شناسه افزوده : بنیاد علمی و فکری استاد علامه سید محمدحسین طباطبائی
رده بندی کنگره : BP98/ط25م 9041 1367
رده بندی دیویی : 297/1726
شماره کتابشناسی ملی : م 68-531
ص: 1