تیسیر و تکمیل شرح ابن عقیل علی الفیه ابن مالک المجلد 2

اشاره

سرشناسه : ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن 698 - 769ق.

عنوان و نام پدیدآور : تیسیر و تکمیل شرح ابن عقیل علی الفیه ابن مالک/ بهاء الدین عبدالله بن عقیل العقیلی الهمدانی المصری،قدّم له الاستاذ الدکتور محمد علی سلطانی

مشخصات نشر : دمشق : دارالعصماء،1428ق.

مشخصات ظاهری : 5 ج.

یادداشت : عربی.

موضوع : زبان عربی -- نحو

توضیح : «تیسیر و تکمیل شرح ابن عقیل علی الفیه ابن مالک» کاری است که توسط محمدعلی سلطانی در پنج جلد انجام گرفته است. در واقع این اثر، تکمله ای است بر کتاب شرح ابن عقیل که بر الفیه ابن مالک نوشته شده است.

محقق در پاورقی کتاب، توضیحات و تکمله هایی را بر عبارات شارح الفیه، که ابن عقیل باشد، آورده و با ذکر شماره ای که ارجاعِ آن به متن ابن عقیل داده شده، به تکمیل و شرح آن عبارات پرداخته است.وی در پایان هر بخش از کتاب، سؤالات و تمرین هایی را برای طلاب طرح نموده است.

همچنین علاوه بر این که بر مطالب ابن عقیل، تکمله ای افزوده و مطالب را توضیح داده، بر اشعار ابن مالک نیز در موارد ضرورت، شرح و توضیحاتی داده است. مثلا به تجزیه و ترکیب ابیات ابن مالک پرداخته تا فهم معنای آن واضح تر گردد. علاوه بر این، حتی در بعضی از موارد، شاهد مثال هایی آورده که ممکن است ابن عقیل از آن غفلت ورزیده باشد.

ص: 1

مقدمه الجزء الثانی

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین ، والصلاه والسّلام علی المعلم الأمین ، نبینا محمد وعلی آله وأصحابه الطیبین الطاهرین. وبعد :

فهذا هو الجزء الثانی من شرح ابن عقیل ألفیه ابن مالک النحویه ، نقدمه إلی طلاب العربیه بثوبه الجدید الذی یتیح للطالب اقتناص أقصی ما فی هذا الشرح من قواعد وفوائد.

فالکتاب قد احتفظ بأصله کما قدمه مؤلفه قاضی القضاه عبد الله بهاء الدین ، من نسل عقیل ابن أبی طالب رضی الله عنه ، متوفی بمصر سنه 769 ه. وقد استفاض فی الناس ما وصفه به شیخه أبو حیان بقوله : ((ما تحت أدیم السماء أنحی من ابن عقیل)).

والتماس تحقیق الفائده القصوی من هذا الشرح کان بتقدیم هذه الطبعه له بما امتازت به من خصائص یدرکها الناظر المتعجل والمدقق علی السواء ، فی المتن والحاشیه علی السواء أیضا.