- مشخصات کتاب
- اشاره
- فهرست مطالب
- فصل اوّل: آشنایی با نجوم کروی
- فصل دوم: ویژگی‌های فیزیکی کره‌ی ماه
- فصل سوم: ویژگی‌های مداری ماه
- فصل چهارم: اصطلاحات و مبانی نجومی رؤیت هلال
- فصل پنجم: تقویم هجری قمری
- فصل ششم: رکوردهای رؤیت هلال
- فصل هفتم: آشنایی با معیارهای رؤیت هلال
- مقدمه
- معیار بابلیها
- ضابطههای رؤیت دورهی اسلامی
- معیار فادرینگهم (Fatheringham)
- معیار ماندر(Mounder)
- معیار هندی- اسکچ (Schoch)
- معیار بروین (Bruin)
- معیارهای رؤیت پذیری الیاس (Ilyas)
- معیار رصدخانهی سلطنتی گرینویچ (RGO)
- معیار شوکت (Shaukat)
- معیار یالوپ(Yallop)
- معیار رصدخانهی آفریقای جنوبیSouth African Astronomical Observatory (SAAO)
- معیار عوده (Odeh)
- منابع
- فصل هشتم: راهنمای رصدگران هلال
- مقدمه
- تاریخ و زمان رصد
- استخراج دادههای رصدی
- بررسی و پیشبینی وضعیت رؤیت پذیری هلال
- انتخاب رصدگاه
- ابزارآلات رصدی
- تلسکوپها
- دوربینهای دوچشمی
- استقرار ابزارهای اپتیکی
- مزایا و معایب تلسکوپهای بازتابی و شکستی
- روشهای جستجو و رؤیت هلال
- نحوهی رصد و ثبت
- رؤیت هلال در روز
- توهّم در رؤیت هلال ماه
- نحوهی گزارشنویسی
- گزارش رؤیت هلال ماه ذیالحجه 1426
- منابع
- ضمیمه‌ی 1: مبانی فقهی رؤیت هلال
- ضمیمه‌ی 2: آشنایی با نرم‌افزار MOON CALCULATOR
- ضمیمه‌ی 3: فرم گزارش رؤیت هلال
- ضمیمه‌ی 4: واژه‌نامه
- تصاویر
فصل چهارم: اصطلاحات و مبانی نجومی رؤیت هلال
اشاره
هر علمی برای بیان نتایج و دستاوردهای خود نیازمند اصطلاحات و مبانی خاص خود است. بعنوان مثال برای فهم قوانین فیزیک می بایست با اصطلاحات و مفاهیم اوّلیه ی آن آشنا شویم. تنها در این صورت است که می توانیم درک درستی از آن علم داشته باشیم. این قضیه تقریباً در تمامی علوم صادق است. برای آشنایی بیشتر با مبحث رویت هلال نیز باید با اصطلاحات و مبانی آن آشنا شویم.
ما در فصل های گذشته مطالب کلی در مورد ماه و حرکت آن بیان نمودیم. اکنون قصد داریم تا در این فصل به طور خاص به اصول و مبانی رؤیت هلال ماه بپردازیم.
جدایی زاویه ای
همانطور که در فصل های گذشته مطرح شد، نحوه ی قرارگیری کره ی ماه در مدارش نسبت به ناظر زمینی باعث می شود که در یک دور گردش ماه به دور زمین، شکل های متفاوتی از ماه در آسمانِ زمین قابل رؤیت باشد. اهلّه ی ماه پدیده ای تکرار شونده است که در هر ماه قمری تکرار می شود. اگر در یک زمان مشخص و در شبهای مختلف، به مکان ماه در کره ی آسمان توجه کنید، متوجه
ص:50