- مشخصات کتاب
- احکام وقوف و صدقات 95/06/15
- احکام وقوف و صدقات 95/06/16
- احکام وقوف و صدقات 95/06/17
- احکام وقوف و صدقات 95/06/20
- آیا در وقف قصد قربت شرط است؟ 95/06/23
- شرطیت یا عدم شرطیت قبض در وقف 95/06/24
- شرطیت یا عدم شرطیت قبض در وقف 95/06/27
- شرطیت یا عدم شرطیت قبض در وقف 95/06/28
- عدم اعتبار فوریت قبض در وقف 95/06/29
- عدم اعتبار فوریت قبض در وقف. 95/06/31
- صحت وعدم صحت وقف موقت 95/07/03
- حکم وقف بر کسی که منقرض میشود 95/07/04
- ثمره بین وقف و حبس 95/07/05
- وقف منقطع الآخر 95/07/06
- مشروط کردن وقف به عدم فقر و احتیاج، صحیح است؟ 95/07/07
- آیا در وقف تنجیز معتبر است؟ 95/07/26
- ادله قائلین به اشتراط تنجیز در وقف 95/07/27
- آیا با گفتن« هذا وقف بعد موتی» وقف تحقق پیدا میکند؟ 95/07/28
- وقف بر نفس 95/08/01
- حکم وقف همراه با شرط 95/08/02
- واقف در وقف بر جهات، حق انتفاع را دارد؟ 95/08/03
- شرائط واقف 95/08/04
- شرائط موقوف 95/08/05
- شرائط موقوف 95/08/09
- شرائط موقوف 95/08/10
- وقف خاص 95/08/11
- شرائط موقوف علیه 95/08/12
- شرائط موقوف علیه 95/08/15
- شرائط موقوف علیه 95/08/16
- شرائط موقوف علیه 95/08/18
- شرائط موقوف علیه 95/08/19
- وقف بر ارحام و اقارب 95/08/22
- آیا این کلام واقف« وقفت علی أولادی نسلاً بعد نسل و بطناً بعد بطن» حمل بر تشریک میشود یا ترتیب؟ 95/08/23
- هرگاه واقف بگوید«وقفت علی أولادی طبقة بعد طبقة» تقسیم وقف چگونه باید صورت بگیرد؟ 95/08/24
- آیا وقف بر اهل مشهد و زیارتگاه، شامل زوّار و مترددها میشود؟ 95/08/25
- آیا واقف بعد از تمامیت عقد وقف، حق ایجاد تغییر را دارد؟ 95/08/26
- هرگاه عین موقوفه منافع متعدد داشته باشد، موقوف علیهم همه آنها را مالک میشوند 95/09/14
- حکم موقوفات مسجد بعد از خراب شدن مسجد و عدم امید به ساخت مجدد آن 95/09/15
- حکم موقوفات مسجد بعد از خراب شدن مسجد و عدم امید به ساخت مجدد آن 95/09/16
- آیا حکم وقف منفعت با وقف انتفاع یکسان است؟ 95/09/17
- با وقف، عین موقوفه از ملک واقف خارج میشود 95/09/20
- فرق بین وقف بر جهات و وقف بر عناوین 95/09/21
- وقف سبب خروج مال از ملک واقف میشود 95/09/22
- وقف سبب خروج مال از ملک واقف میشود 95/09/23
- عدم جواز بیع جهات عامه 95/09/24
- آیا بیع وقف بر جهات خاصه جایز است؟ 95/09/28
- مسوغات بیع وقف 95/09/29
- مسوّغات بیع وقف 95/09/30
- مسوّغات بیع وقف 95/10/01
- مسوّغات بیع وقف 95/10/04
- مسوّغات بیع وقف 95/10/05
- مسوّغات بیع وقف 95/10/06
- مسوّغات بیع وقف 95/10/07
- مسوّغات بیع وقف 95/10/08
- مسوّغات بیع وقف 95/10/11
- مسوغات بیع وقف 95/10/12
- آیا واقف میتواند برای وقف متولی قرار بدهد؟ 95/10/13
- عدم اشتراط عدالت در متولی وقف 95/10/14
- آیا نصب متولی وقف، کیفیت و کمیت آن از اختیارات واقف است؟ 95/10/15
- جواز اخذ اجرت برای متولی به مقدار تعیین شده و أخذ أجرة المثل باعدم تعیین از سوی واقف 95/10/18
- با عدم تعیین متولی از سوی واقف، تکلیف وقف چه میشود؟ 95/10/19
- شرائط موقوف علیهم از دیدگاه واقف 95/10/22
- طرق و راههای ثبوت وقفیت 95/10/25
- آیا انکار وقفیت بعد از اقرار به آن، مسموع است؟ 95/10/26
- ممهور بودن یک شیئ با مهر وقف، دلیل بر وقفیت آن شیء نمیشود 95/10/27
- عدم بطلان وقف به مجرد عروض مسوّغ بیع 95/10/28
- عدم بطلان وقف به مجرد عروض مسوّغ بیع 95/10/29
- آیا وقف مالیت صحیح است؟ 95/11/02
- فرق بین وقف و حبس چنانچه توجه دارید، ما در جلسه گذشته کلمه حبس را معنی کردیم و گفتیم حبس معنای اعم دارد، کلمهی سکنی، رقبی و عمری نیز معانی خاص خود شان دارند فلذا آن را تکرار نمیکنیم. 95/11/03
- رجوع به صدق جایز است یا نه؟ 95/11/04
- آیا قبض در سکنی،عمری و رقبی، شرط صحت است یا شرط لزوم؟ 95/11/05
- آیا قبض در سکنی،عمری و رقبی، شرط صحت است یا شرط لزوم؟ 95/11/06
- آیا سکنی، عمری و رقبی از قبیل تملیک منفعت است یا تملیک انتفاع؟ 95/11/09
- آیا در لزوم صدقه قبض و اقباض شرط است؟ 95/11/10
- آیا صدقه مندوبه غیر هاشمی بر هاشمی حرام است؟ 95/11/11
- افضلیت پرداخت صدقه مندوبه به طور سرّی، و صدقه واجبه علنی و آشکارا 95/11/12
- مضاربه 95/11/13
- آیا مضاربه با قراض یک حقیقت و یک چیزند یا دو چیز و دو حقیقت؟ 95/11/16
- شرائط متعاقدین در باب مضاربه 95/11/17
- حکم مضاربه در صورت عجز عامل 95/11/18
- حکم مضاربه در صورت عجز عامل 95/11/19
- آیا در باب مضاربه، دین میتواند سرمایه قرار بگیرد؟ 95/11/20
- آیا در باب مضاربه، منفعت را میشود سرمایه قرار داد؟ 95/11/26
- شرائط مضاربه از نظر رأس المال 95/11/27
- شرائط مضاربه از نظر رأس المال 95/11/30
- شرائط ربح در عقد مضاربه 95/12/01
- شرائط ربح در عقد مضاربه 95/12/02
- شرائط ربح در عقد مضاربه 95/12/03
- مواردی که میشود دین را رأس المال قرار داد 95/12/04
- هرگاه مالی را به کسی بدهد تا با آن درخت خرما یا گوسفند بخرد و مقصودش این باشد که نتاج آنها بین آن دو باشد، مضاربه نخواهد بود 95/12/07
- آیا مال مشاع را میشود در باب مضاربه رأس المال و سرمایه قرار داد؟ 95/12/08
- هرگاه مالک متعدد و عامل واحد و یکنفر باشد، حکم مسأله چیست؟ 95/12/09
- هرگاه مالک متعدد و عامل واحد و یکنفر باشد، حکم مسأله چیست؟ 95/12/14
- آیا مضاربه عقود جایز است؟ 95/12/15
- آیا مضاربه عقود جایز است؟ 95/12/16
- آیا شرط عدم فسخ در عقد جایز صحیح است؟ 95/12/17
- آیا شرط عدم فسخ در عقد جایز صحیح است؟ 95/12/18
- آیا با موت مالک یا عامل، مضاربه باطل میشود؟ 95/12/21
- آیا موت مالک سبب بطلان مضاربه میشود؟ 95/12/22
- آیا موت مالک، سبب بطلان مضاربه میشود؟ 95/12/23
- آیا موت مالک، سبب بطلان مضاربه میشود؟ 95/12/24
- عدم ضمان عامل اگر در نگهداری کوتاهی یا زیاده روی نکند 96/01/06
- آیا مضارب و عامل، ضامن وضیعه و پایین آمدن قیمت است؟ 96/01/07
- آیا مضارب و عامل، ضامن وضیعه و پایین آمدن قیمت است؟ 96/01/08
- آیا مالک میتواند با شرط، وضیعه و پایین آمدن قیمت را به گردن مضارب و عامل بیندازد ؟ 96/01/09
- آیا عامل میتواند برای کارهایی که معمولاً بر عهده اوست اجرت و مزد بگیرد؟ 96/01/14
- هرگاه عامل از شروطی که مالک گذاشته تخلف کند 96/01/15
- هرگاه عامل از شروطی که مالک گذاشته تخلف کند 96/01/16
- هرگاه عامل از شروطی که مالک گذاشته تخلف کند 96/01/19
- عامل حق ندارد در حضر و هم چنین در سفری که به اذن مالک نباشد از مال مضاربه خرج کند 96/01/20
- هرگاه عامل در یک سفر هم برای خودش و هم برای مالک تجارت کند، نفقه به عهده چه کسی است؟ 96/01/26
- نفقه سفر عامل قبل از حصول ربح به عهده کیست؟ 96/01/27
- معامله عامل به سه نحو میتواند صورت بگیرد 96/01/28
- اجازه مالک به عامل ممکن است به سه نحو صورت بگیرد 96/01/29
- آیا عامل میتواند برای خودش عامل بگیرد؟ 96/01/30
- زمان تحقق مالکیت عامل نسبت به ربح 96/02/02
- زمان تحقق مالکیت عامل نسبت به ربح 96/02/04
- دو قاعده در باب مضاربه 96/02/06
- همانگونه که خسارت و ضرر با ربح جبران میشود، تلف نیز با ربح جبران میگردد 96/02/09
- هرگاه فسخ یا انفساخ در مضاربه حاصل بشود 96/02/11
- هرگاه فسخ یا انفساخ در مضاربه حاصل بشود 96/02/12
- هرگاه فسخ یا انفساخ در مضاربه حاصل بشود 96/02/13
البته این تعریف از کلام پیامبر اکرم ص گرفته شده است چون در روایت نیز شبیه این تعریف آمده است، دیگران (مانند ابن سعید) نیز وقف را تعریف کرده اند به اینکه: « الوقف هو تحبیس الأصل و تسبیل المنفعه»
ظاهراً ین تعریف مال همه وقف است، چون وقف بر سه قسم است، وقف بر شخص، وقف بر ذرّیه، وقف بر شخص است، گاهی وقف بر جهات عامه است، مثل وقف کردن مسجد برای نماز خواندن، پل را وقف می کند برای عبور مردم، به اینها می گویند: وقف بر جهات عامه. گاهی وقف بر عناوین است، مانند وقف بر طلاب، وقف بر فقرا یا وقف بر سادات، بر همه اینها (تحبیس الأصل و تسبیل المنفعه ) صادق است و تعریف مذکور شامل همه اینها می شود.
بیان استاد سبحانی
به نظر من این تعریفی که ذکر شد، تعریف به لازم است، حقیقت وقف این نیست که تعریف کرده اند، حقیقت وقف عبارت است از:« ایقاف العین من أن یباع و یرهن، وقف این است که عین را نگه داریم و بازش داریم از اینکه فروخته یا رهن داده شود، وقف عبارت است از:« ایقاف العین و منع العین من أن یباع و یرهن»، قهراً اثرش می شود: «حبس العین و تسبیل المنفعه»، این تعریف، بهتر از سایر تعاریفی است که دیگران برای وقف کرده اند.
پس بهترین تعریف برای وقف این است که بگوییم:« هو إیقاف الشیء علی جهه، أو شخص لتدرّ المنافع عنه علیهما (تا اینکه منافع بریزد از آن شیئ، «علیها» یعنی بر آن جهت و شخص)
البته تعریف علما از وقف، تعریف حقیقی نیست بلکه تعریف به رسم است، تمام تعریف فقها، تعریف به اثر است، اثر وقف عبارت است از :« تحبیس العین و تسبیل المنفعه»، اما واقع غیر از این است، واقع وقف این است که عین در حال جریان و سیلان است، ورثه من می خواهند این را ببرند، واقف می خواهد در حال حیات خودش عین را متوقف کند، متوقف کردن واقف عین را، وقف است، وقتی عین را متوقف کرد، خود عین باقی می ماند، اثرش را موقوف علیهم می ببرند.
ص: 2