در موارد دیگر برای رفع غرر ناچار باید که ثمن مشخص بشود مثمن مشخص بشود تا غرر رفع بشود. اما در مسئله سلامت از عیب می گویند نه شرط سلامت لازم است یا نه برائت از عیب لازم است هیچ چیز لازم نیست می توانند بخرند خب غرر را با چه چیز می خواهید رفع کنید؟ می گویند در مسئله نرخ و قیمت ما اصلی نداریم که به اعتماد آن اصل اقدام بکنیم به خرید و فروش لذا اگر شرط نکنیم تعیین نکنیم غرری است در مسئله اوزان مبیع ما اصلی نداریم که احراز بکند لذا تا وزن مبیع مشخص نشود ولو با اخبار بایع معامله می شود غرری.

ولی در مسئله سلامت از عیب ما یک اصل داریم و آن این است که اصل سلامت اشیاء است از عیب و بقای اشیاء است به آن خلقت اولی ممکن است یک مقداری در درجات کمال تفاوت باشد ولی اصل اولی سلامت از عیب است.

همین اصل تکیه گاه ابتناء طرفین است یعنی بایع که چیز می فروشد به استناد اصالت ثمن می فروشد مشتری که چیز می خرد به استناد اصالت سلامت مثمن می خرد این اصل زیربنای عقلایی است که طرفین به این اصل تکیه می کنند و بدون شرط سلامت می خرند ولی او را غرر هم نمی دانند چون مسئله غرر نه حقیقت شرعیه است نه حقیقت متشرعه غرر یک امر عرفی است و شارع هم او را امضا کرده که غرر این است و در مورد غرر هم معامله باطل است.

مردم در معاملاتشان اگر چیزی را بخرند و ثمن معلوم نباشد این را غرری می دانند باید ثمن را معین کنند مثمن وزنش روشن نباشد این را غرری می دانند باید که وزنش معین باشد.

ص: 4