- مشخصات کتاب
- اشاره
- فهرست
- پیشگفتار
- بخش اول: تولد و زندگی امام قبل از امامت
- اشاره
- «نجمه» مادر امام علی بن موسی الرضا علیه السلام
- بانوی عابد و پرهیزکار
- مادر حضرت رضا علیه السلام و دوران بارداری
- هنگام ولادت آن حضرت
- شناسنامة امام علی بن موسی الرضا علیه السلام
- سیمای امام رضا علیه السلام
- امام هشتم علیه السلام الگوی به زیستی
- همسر امام هشتم علیه السلام
- چگونگی تولد فرزند امام هشتم علیه السلام
- دورانهای مختلف زندگی حضرت رضا علیه السلام
- بخش دوم: امامت هشتمین خورشید آسمان ولایت (دوران امامت امام رضا علیه السلام)
- اشاره
- تصریح و نصّ امام کاظم علیه السلام دربارة امامت و وصایت فرزندشان حضرت رضا علیه السلام (دلالت بر امامت امام رضا علیه السلام)
- مناظرة امام رضا علیه السلام دربارة انتخاب جانشین امام علیه السلام
- پیدایش واقفیه
- انگیزههای پنهان
- امامت پیشوای هشتم در عصر هارون
- امین و مأمون
- شکست امین
- آزادی نسبی امام در زمان امین
- امام رضا علیه السلام در روزگار خلافت مأمون
- خودداری امام از پذیرش ولایتعهدی مأمون
- سفر تاریخی امام رضا علیه السلام از مدینه به مرو
- الف) مأموریت به مدینه
- ب) وداع با رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم
- پ) تعیین جانشین و پیشوای شیعیان
- ت) وداع با اهل بیت علیهم السلام
- ث) خط سیر هجرت امام
- ج) ورود امام به بصره
- چ) ورود امام به قُم
- ح) ورود امام به نیشابور
- خ) عزیمت امام از نیشابور
- د) حدیث سلسلهًْ الذهب
- ذ) چهار روایت مختلف از حدیث سلسلهًْ الذهب
- ر) ادامه سفر امام به سوی مرو
- شرط امام
- دلائل امام رضا علیه السلام برای پذیرفتن ولایتعهد
- مجلس پذیرایی و گرامیداشت
- برخی رخدادهای مجلس پذیرایی و گرامیداشت
- مرو- قصر خلافت عباسی
- حوادث دوران ولایتعهدی امام رضا علیه السلام
- جریان ازدواج امام رضا علیه السلام با ام حبیب دختر مأمون
- امام رضا علیه السلام و شاعر دلسوخته
- عهدنامة ولایتعهدی
- نوشتة منسوب به امام
- تحلیلی بر عهدنامة ولایتعهدی
- حاشیهنویسی امام بر عهدنامه
- نقش امام علیه السلام در برکناری فضل بن سهل
- نفوذ فضل در دستگاه حکومت
- چارهسازی امام رضا علیه السلام
- مأمون و ایفای نقش ستارهشناس
- خودداری امام علیه السلام از ورود به حمام و هشدار او
- کشته شدن فضل
- کشته شدن فضل توسط نزدیکان مأمون
- علت دخالت امام در کار فضل
- نماز عید
- شهادت امام رضا علیه السلام
- وفات یا شهادت؟
- بالاخره مرگ مأمون هم فرا رسید
- بخش سوم: سیرة امام رضا علیه السلام (بررسی اجمالی شخصیت امام هشتم علیه السلام)
- اشاره
- معنای سیره
- سیرة عبادی امام رضا علیه السلام
- سیرة اخلاقی امام رضا علیه السلام
- سیرة اجتماعی امام رضا علیه السلام
- سیرة علمی امام رضا علیه السلام
- تشکیل مدرسه علمی در مدینه
- بخش چهارم: کرامات امام رضا علیه السلام (از ژرفای کرامات امام رضا علیه السلام)
- اشاره
- کرامات امام هشتم علیه السلام در زمان حیات
- 1. طلب باران حضرت رضا علیه السلام
- 2. نفرین امام هشتم در حق آل برمک و واژگون شدن آنها
- 3. معجزهای از امام هشتم علیه السلام
- 4. پیشگویی امام رضا علیه السلام
- 5. اثبات حجّیت آن حضرت در پیشگویی
- 6. آهوی مطیع
- 7. معجزه و پیشگویی امام نزد مأمون
- 8. پیشگویی و سفارش به تقیه
- 9. با معجزه عربی آموختم
- 10. عنایت حضرت رضا علیه السلام به محتضر
- کرامات پس از شهادت
- اشاره
- 1. آهوی پناهنده!
- 2. قفل معجزهوار باز شد.
- 3. خداوند متعال به من پسری عنایت فرمود.
- 4. در حرم امام رضا علیه السلام حافظ قرآن شدم
- 5. برات آزادی و عنایت رضوی علیه السلام
- 6. شفای چشم از حضرت رضا علیه السلام
- 7. اجابت فوری و عنایت رضوی
- 8. بهبود بیماریهای صعب العلاج
- 9. این کرامت هم خواندنی است
- 10. سیل منحرف شده و هیچ آسیبی به حرم نرسید
- بخش پنجم: از ژرفای سخنان امام رضا علیه السلام
- اشاره
- 1. حقیقت ایمان
- 2. ایمان
- 3. نیّت پاک
- 4. حقیقت توکل
- 5. اگر نماز قبول شود ...
- 6. قرآن تلاوت کنید
- 7. نیکوییها از خداوند متعال است
- 8. برنامة زندگی
- 9. دعای مستجاب
- 10. انتظار
- 11. خاموشی گزین
- 12. استهزاء و سخریّه نفس
- 13. دعا، سلاح انبیاء
- 14. صلوات باعث آمرزش است
- 15. مردم را از رحمت خدا نومید مکن!!
- 16. صله رحم باعث افزایش عمر
- 17. کار نیکو را زیاد مشمار!!
- 18. پاداش به اعمال است
- 19. نزدیکترین حالت انسان به خدا
- 20. اگر دوست داری زندگیات رونق یابد ...
- بخش ششم: زیارت امام رضا علیه السلام (چگونگی زیارت امام رضا علیه السلام)
- بخش هفتم: معمّاهای زندگی امام هشتم علیه السلام (گوناگون، جالب، متنوع و خواندنی) از امام هشتم علیه السلام
- بخش هشتم: امام رضا علیه السلام در ادب فارسی
- فهرست منابع
4. ضامن آهو
این لقب در هیچ یک از منابع حدیثی و تاریخی برای امام رضا علیه السلام ذکر نشده است. تنها در برخی منابع با عناوین «ضمین(1)»، «ضامن(2)» و «ضامن الاُمَّهًْ(3)»
به حضرت امام رضا علیه السلام اشاره شده است. با این حال، بسیاری از ایرانیان، امام رضا علیه السلام را با لقب «ضامن آهو» یاد می کنند.
در
شبه قاره هند و پاکستان، امام رضا علیه السلام به «امام ضامن» معروف است(4).
در شهر شوشتر استان خوزستان نیز دو بقعه به نام «امام ضامن» وجود دارد(5).
منشاء شهرت یافتن لقب «ضامن آهو» داستان های مختلفی است که در برخی از منابع به شرح ذیل آمده است:
اما در بخش کرامات و معجزات آن حضرت به ذکر بعضی از آن داستان ها پرداختیم و اکنون یکی دیگر از آن داستان ها را در زیر می خوانیم:
شیخ صدوق(381 ق) با دو واسطه به نقل از ابومنصور محمدبن عبدالرزّاق طوسی(350 ق) آورده است:
«در ایام جوانی بر اهل مشهد(رضا) سخت می گرفتم و در راه متعرض زائران شده، اموال آنان را می ربودم. روزی به قصد شکار خارج شدم و تازی(6)
ص: 224