دانشنامه ری

آب انبار آراد

محلى براى ذخيرۀ آب، بازمانده از دورۀ قاجار، واقع در روستاى آراد، در منطقۀ حسن آباد فشافويه. روستاى آراد در ده كيلومترى جنوب خاورى حسن آباد واقع شده و حدود 26 خانوار در آن سكونت دارند.

آب انبار آراد، دو بادگير و يك گنبد خشتى دارد و در بالاى گنبد، نورگيرى فانوسى شكل و مشبك نصب شده است. شكل گنبد، كله قندى است و ارتفاع آن به ده متر مى رسد. مدخل آجرى آب انبار با طاق خوابيده، در ضلع جنوبى است و دهانۀ آن با پله هاى آجرى به پاشير مى رسد كه در عمق دوازده مترى قرار دارد. بادگيرها، شمالى - جنوبى است و از مقطع مربع شكل بالا آمده اند و هواى خنك را از چهار جهت به انبار آب منتقل مى كنند. روزنه هاى بادگير به گونه اى طراحى شده اند كه دهانۀ قيفى آنها در انتها تنگ مى شود و با توجه به قوس بالاى روزنه، هوا از طريق فضاى خالى بدنه به طور مستقيم به داخل انبار انتقال مى يابد. سازمان ميراث فرهنگى شهر رى، اين گنبد را در سال 1381 سنگ فرش و مرمت كرد. در مرمت دوم به سال 1390، فضاى پيرامون آن نيز آزاد شد.

منابع: نتايج سرشمارى عمومى نفوس و مسكن 1385؛ روزنامۀ ايران، ش 4489، پنج شنبه 2/9/1389.

آبه غار

مزرعه، روستا، مشهور به ده خير. در دهستان قلعه نو قرار دارد و اكنون به شهر رى متصل است. تپه ميل، از آثار دورۀ ساسانى، در جنوب آن واقع است. دو دانگ مزرعۀ آبه غار را سيد شرف الدين حسين، متولى آستان در عصر سلجوقى وقف آستان كرده و توليت آن را به اولاد ذكور خود سپرده است. نام اين مزرعه

ص: 1