مجمل التواريخ و القصص، ملك الشعراء بهار

اشاره

تصحيح كتاب بطريق علمى و انتقادى و آماده ساختن از براى طبع چنانكه امروز متداول گرديده خود فنى است از فنون ادبى انتقادى كه در دنياى ما تا نصف قرن اخير چندان مرسوم و متداول نبوده است.

در عهد قديم اگر دانشمندى ميخواست كتابى را بطريق فنى امروزى از حالت ابهام و پيچيدگى بحال سهولت و روشنى باز گرداند، آنرا تفسير با شرح ميكرد، و اين عمل بيشتر در كتب مذهبى و علمى و كمتر در ادبيات صورت ميگرفت- و مفسر يا شارح ناچار بود قسمت قسمت از اصل كتاب را ذكر كرده سپس آنرا بسليقه خود انتقاد كند و اشكالات آنرا رفع سازد و پيچيدگيهاى آنرا روشن نمايد و اغلاط آنرا بعقيده خود بصلاح باز آورد.

عيبى كه آن قبيل كتب داشت آن بود كه اصل تأليف از بين ميرفت و كتابى ديگر بوجود ميآمد كه بيشتر از اوقات، كار خواننده را مشكل تر مى ساخت.

اما تصحيح انتقادى بطريق فنى كه امروز معمولست در دنياى قديم رواجى نداشت و اگر كسى كتابي را تصحيح ميكرد چون غالبا بسليقه شخصى و بدون تفحص كامل و استقصا بود ناقص و معيوب از كار بيرون ميامد، يا حواشى بى معنى كه بشرح و تفسير شبيه تر بود در فراويز صفحه و اطراف سطور بوجود ميامد كه كمتر مورد استفاده قرار ميگرفت.

ازينرو كمتر كتاب صحيحى از علمى و ادبى ممكن بود