- مشخصات کتاب
- [چند مقدمه]
- فهرست مطالب
- اشاره
- باب اوّل در احوال امیر المؤمنین علی بن ابی طالب (ع)
- باب دویم در احوال امام حسن (ع)
- باب سیم در احوال امام حسین (ع)
- باب چهارم در احوال امام زین العابدین (ع)
- باب پنجم در احوال امام محمد باقر (ع)
- باب ششم در احوال امام جعفر صادق (ع)
- باب هفتم در احوال امام موسی کاظم (ع)
- باب هشتم در احوال امام رضا (ع)
- باب نهم در احوال امام محمد تقی (ع)
- باب دهم در احوال امام علی النقی (ع)
- باب یازدهم در احوال امام حسن عسکری (ع)
- باب دوازدهم در احوال امام زمان (عج)
- پیش گفتار مصحح
- [نمونهای از نسخه خطی]
- فهرست مطالب
- [سر آغاز]
- مقدّمه در ذکر مجملی از حالات حضرت سیّد المرسلین و خاتم النّبیّین علیه و آله افضل الصّلوات و اکمل التّحیات
- اشاره
- فصل در ذکر نسب مکرّم سیّد ولد آدم صلّی الله علیه و آله و سلّم
- فصل در ذکر بعضی از حالات آن حضرت صلی الله علیه و آله و سلّم از وقت ولادت تا هنگام بعثت
- فصل در ذکر ولادت آن مهر سپهر امامت و خلافت
- فصل در ذکر مجملی از حالات حضرت رسالت از اوان بعثت تا زمان هجرت
- فصل در ذکر هجرت حضرت رسالت پناه صلوات اللّه علیه و آله
- فصل در ذکر مجملی از حالات حضرت رسول که بعد از هجرت روی داده تا زمان رحلت
- فصل در ذکر غدیر خم و تفویض نمودن امامت به آن سیّد افلاک و انجم
- فصل در ذکر وفات حضرت سیّد کاینات علیه افضل الصّلوات و اکمل التّحیات
- فصل در ذکر اولاد و ازواج حضرت سیّد عالم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم
- فصل در ذکر فضیلت زیارت حضرت رسالت پناه صلّی اللّه علیه و آله و سلّم
- باب اوّل در ذکر آن پادشاه بارگاه امامت و مهر سپهر خلافت، مبارز میدان لا فتی ابی الحسن علی المرتضی علیه من الصّلوات اکملها و اتمّها
- اشاره
- فصل در ذکر بعضی از دلایل امامت حضرت امیر المؤمنین علیه السلام
- فصل در ذکر بیعت خلایق با آن ولی حضرت خالق علیه السلام
- فصل در ذکر مخالفت معاویه لعین با حضرت امیر المؤمنین و بیان مجملی از غزای صفّین
- فصل در ذکر توجّه امیر مؤمنان به حرب خارجیان و بیان شمّهای از غزای نهروان
- فصل در ذکر شهادت آن شاه بارگاه ولایت و وصایت و ماه تابان آسمان امامت و خلافت علیه السلام
- فصل در ذکر شمّهای از فضیلت زیارت امیر المؤمنین علیه السلام
- فصل در ذکر ازواج و اولاد آن فاضلترین عترت حضرت خیر العباد
- ذکر مدت حیات آن امام ارباب نجات
- ذکر کنیه و القاب آن مفتاح ابواب صواب
- باب دویم در ذکر امام ثانی، کاشف اسرار حقایق و معانی، سبط زکی امام ابی محمّد حسن بن علی علیهما السّلام
- باب سیم در ذکر امام مظلوم و شهید مغموم سبط رسول الثّقلین حضرت ابی عبد اللّه الحسین علیه السلام
- باب چهارم در ذکر سیّد السّاجدین و قدوة اهل الیقین حضرت علی بن الحسین زین العابدین علیه السلام
- باب پنجم در ذکر آن نهال گلشن امامت و آن گلدسته چمن ولایت واقف رموز ضمائر عارف کنوز سرائر حضرت امام ابی جعفر محمّد الباقر- علیه السلام-
- باب ششم در ذکر آن مقتدای فرقه اخیار و آن رهنمای زمره ابرار امام بحقّ ناطق حضرت ابی عبد اللّه جعفر بن محمّد الصّادق علیه السّلام
- اشاره
- فصل در ذکر مختصری از فضایل آن سرور مرضیّة الخصایل
- فصل در ذکر واقعات زمان آن قدوه اصحاب نجات علیه الصّلوات و التّحیّات
- فصل در ذکر نسب و مولد ابو مسلم مروزی
- فصل در سبب رسیدن ابو مسلم به خدمت محمّد بن علیّ بن عبد اللّه بن عبّاس
- ذکر خروج سنباد مجوسی به خون خواستن ابو مسلم مروزی
- فصل در ذکر شمّهای از فضیلت زیارت علی بن الحسین و محمّد بن علی و جعفر بن محمد علیهم السّلام
- باب هفتم در ذکر آن معدن علم و فصاحت، و مخزن جود و سماحت، گوهر دریای حلم و مکارم، مظهر اسماء الطاف و مراحم، حضرت امام ابی ابراهیم موسی الکاظم علیه السّلام
- باب هشتم در ذکر آن سرو چمن اصطفا و عندلیب گلستان ما اوحی میوه باغ هل اتی حضرت ابی الحسن علیّ بن موسی الرّضا علیه التّحیة و الثّناء
- باب نهم در ذکر آن گلدسته گلستان قدسی، و آن نوباوه بوستان انسی واقف رموز اسرار ازلی، عالم علوم خفی و جلی حضرت امام ابی جعفر محمّد بن علی علیه السّلام
- باب دهم در ذکر آن بلبل گلشن امامت، و آن طوطی چمن خلافت مرکز دایره سعادت، قطب سپهر جلالت و هدایت ابو الحسن الثالث ابن أبی جعفر القانع حضرت امام علی النّقی الرّابع علیه السّلام
- باب یازدهم در ذکر آن مقتدای بشر و آن امام حادی عشر، مرکز دایره سروری حضرت امام ابی محمّد حسن بن علی العسکری علیه السّلام
- باب دوازدهم در ذکر آن خورشید مطلع جلال و آن ماه اوج شرف و اقبال منبع الطاف بیپایان، مجمع مکارم و احسان، خلیفة الرّحمن و قاطع البرهان حضرت صاحب الامر و الزّمان صلوات اللّه علیه
- فهرست مصادر و مراجع مصحح
- فهرستها
انیس المومنین
مشخصات کتاب
سرشناسه : حموی، محمدبن اسحاق، قرن 10ق.
عنوان و نام پدیدآور : انیس المومنین/ تالیف محمدبن اسحق بن محمود حموی؛ به تصحیح میرهاشم محدث.
مشخصات نشر : تهران: بنیاد بعثت، واحد تحقیقات اسلامی، 1363.
مشخصات ظاهری : 276 ص.
شابک : 310ریال
یادداشت : کتابنامه: ص. [241] - 243.
موضوع : چهارده معصوم -- سرگذشتنامه
شناسه افزوده : محدث، هاشم، 1331 - ، مصحح
شناسه افزوده : بنیاد بعثت. واحد تحقیقات اسلامی
رده بندی کنگره : BP36/ح855الف8 1363
رده بندی دیویی : 297/95
شماره کتابشناسی ملی : م 64-1817
[چند مقدمه]
فهرست مطالب
اشاره
پیش گفتار مصحح یازده
مقدمه مؤلف 1
مجملی از حالات رسول اللّه (ص) 3
نسب پیامبر 5
احوال پیامبر از ولادت تا بعثت 5
در ولادت علی (ع) 6
احوال پیامبر از بعثت تا هجرت 8
در هجرت رسول اللّه 13
احوال رسول اللّه از هجرت تا رحلت 16
در اشاره به این که حضرت علی نفس رسول اللّه است 28
در ذکر حجه الوداع 29
در بیان غدیر خم 31
در ذکر وفات پیامبر 36
اولاد و ازواج رسول اللّه 38
ذکر فضیلت زیارت پیامبر 38
باب اوّل در احوال امیر المؤمنین علی بن ابی طالب (ع)
41
أنیس المؤمنین، الحموی ،مقدمه،ص:6
بعضی از دلایل امامت امیر المؤمنین 45
برخی از وقایع زمان أبو بکر بن ابی قحافه 54
وقایع زمان عمر بن الخطاب 59
وصیت عمر بن الخطاب به شورا برای نصب جانشین 61
وقایع زمان عثمان بن عفان 63
در ذکر بیعت مردم با علی (ع) 64
در بیان غزای جمل 64
در بیان غزای صفین 65
در بیان غزای نهروان 74
در شهادت امیر المؤمنین علی بن ابی طالب (ع) 77
اولاد و ازواج امیر المؤمنین 81
در فضیلت زیارت امیر المؤمنین 81
در ذکر مدت حیات علی (ع) 83
ذکر کنیه و القاب علی (ع) 83
باب دویم در احوال امام حسن (ع)
84
در شمه ای از فضایل حسن بن علی (ع) 86
در ذکر واقعات زمان حسن (ع) 88
وفات امام حسن (ع) 90
در ذکر اولاد حسن بن علی (ع) 92
در فضیلت زیارت امام حسن 93
باب سیم در احوال امام حسین (ع)
95
بعضی از معجزات حسین بن علی (ع) 96
واقعات زمان امام حسین (ع) 97
أنیس المؤمنین، الحموی ،مقدمه،ص:7
ذکر اولاد امام حسین (ع) 104
ذکر فضیلت امام حسین (ع) 104
باب چهارم در احوال امام زین العابدین (ع)
109
شمه ای از فضایل حضرت علی بن الحسین (ع) 109
ذکر وقایع زمان امام زین العابدین 112
خروج سلیمان بن صرد خزاعی 116
قیام مختار بن ابی عبیده ثقفی 117
قیام صالح بن مسرح و شبیب بن یزید 119
وفات امام زین العابدین (ع) 121
باب پنجم در احوال امام محمد باقر (ع)
123
شمه ای از معجزات امام محمد باقر (ع) 123
بعضی از وقایع زمان محمد بن علی (ع) 126
رد فدک به بنی فاطمه 126
قیام شوذب خارجی 127
وفات امام محمد باقر (ع) 129
باب ششم در احوال امام جعفر صادق (ع)
131
مختصری از فضایل جعفر بن محمّد (ع) 132
واقعات زمان امام جعفر صادق 135
خروج ابو مسلم مروزی 140
نسب و مولد ابو مسلم مروزی 152
در سبب رسیدن ابو مسلم به خدمت محمد بن علی بن عبد اللّه بن عباس 154
أنیس المؤمنین، الحموی ،مقدمه،ص:8
نزاع بین نصر سیار و جدیع بن علی ازدی 157
نامه فرستادن ابو سلمه خلال به امام جعفر صادق 164
کشتن ابو مسلم، ابو سلمه خلال را 169
کشتن ابو مسلم، سلیمان بن کثیر را 170
تصمیم ابو مسلم به بیعت گرفتن از مردم به جهت خود 172
نامه فرستادن ابو مسلم به امام جعفر صادق (ع) 177
کشته شدن ابو مسلم 180
فتوای محقق کرکی در لعن ابو مسلم 188
ذکر خروج سنباد مجوسی 190
ذکر فضیلت زیارت امام زین العابدین و امام محمّد باقر و امام جعفر صادق (ع) 191
باب هفتم در احوال امام موسی کاظم (ع)
193
بعضی از فضایل امام موسی کاظم (ع) 194
بعضی از وقایع زمان امام موسی کاظم (ع) 197
خروج مقنع 198
وفات امام موسی کاظم (ع) 200
فضیلت زیارت امام موسی کاظم (ع) 200
باب هشتم در احوال امام رضا (ع)
203
شمه ای از معجزات و فضایل امام رضا (ع) 203
واقعات زمان امام رضا (ع) 205
وفات امام رضا (ع) 209
در فضیلت زیارت امام رضا (ع) 211
باب نهم در احوال امام محمد تقی (ع)
215
أنیس المؤمنین، الحموی ،مقدمه،ص:9
شمه ای از فضل و کمال محمد بن علی (ع) 215
واقعات زمان امام محمد تقی (ع) 218
قیام بابک خرم دین 218 و 220 و 224
وفات امام محمد تقی (ع) 220
باب دهم در احوال امام علی النقی (ع)
221
بعضی از کرامات امام علی النقی (ع) 221
ذکر وقایع زمان علی بن محمد (ع) 224
قیام احمد بن نصر بن مالک بن هیثم خزاعی 226
وفات امام علی النقی (ع) 228
باب یازدهم در احوال امام حسن عسکری (ع)
229
شمه ای از فضل و کمال امام حسن عسکری (ع) 229
وقایع زمان امام حسن عسکری (ع) 233
وفات امام حسن عسکری (ع) 234
باب دوازدهم در احوال امام زمان (عج)
235
ولادت حضرت صاحب الزمان (ع) 236
در وقایع زمان امام زمان (ع) 238
مختصری از علامات ظهور امام زمان (ع) 239
أنیس المؤمنین، الحموی ،مقدمه،ص:11
پیش گفتار مصحح
اشاره
بسم اللّه الرّحمن الرّحیم کتاب حاضر- انیس المؤمنین- یکی از متون ارزنده فارسی است که از آغاز عهد صفوی به جای مانده است.
این کتاب در شرح احوال و تاریخ زندگی پیامبر اکرم و خاندان او یعنی فاطمه زهرا و ائمه دوازده گانه شیعه- علیهم السّلام- است که در ضمن آن مطالب تاریخی مهم هم عصر ایشان نیز مطرح گردیده، از جمله صفحات بسیاری از کتاب به بیان قیام ابو مسلم خراسانی اختصاص یافته است.
از آنجا که این کتاب تاکنون در کمتر فهرستی معرفی شده بود و شرح احوال مؤلف نیز- تا آنجائی که من اطلاع یافته ام- در کتابی مسطور نگشته «1»، کتاب و مؤلف در زاویه خمول و گمنامی باقی مانده اند.
مؤلف کتاب محمّد بن اسحاق بن محمد حموی «2» ملقب به
______________________________
(1) البته ذکر نام او و یکی از آثارش در بعضی از مآخذ آمده که یاد خواهد شد.
(2) الذّریعه شیخ آقا بزرگ (ج 3 ص 194) معجم المؤلفین کحاله (ج 9 ص 42) اعیان الشیعه عاملی (ج 43 ص 287) فوائد الرضویه قمی نیمه دوم (ص 393) فهرست نسخه های خطی دانشگاه تهران از دانش پژوه (ج 11 ص 2152) و فهرست نسخه های
أنیس المؤمنین، الحموی ،مقدمه،ص:12
«فاضل الدین» از دانشمندان روزگار شاه طهماسب اول صفوی (سلطنت از 930 تا 984) بوده و کتاب انیس المؤمنین را در سال 938 هجری تألیف می نموده است «3». کتاب دیگرش منهج الفاضلین را در سال 937 نگاشته است «4». منهج النجاه را نیز پیش از انیس المؤمنین تألیف نموده. و این