- مشخصات کتاب
- [مقدمات پژوهش]
- بخش اوّل موارد زندان
- اشاره
- فصل اوّل حبس در مورد قتل
- 1. زندان در اتهام قتل
- اشاره
- روایات
- آرای فقیهان شیعه
- آرای مذاهب دیگر
- چند مطلب
- اوّل: اصل حبس برای متهم به قتل است
- دوم: برخی از فقیهان بین درخواست حبس از سوی اولیای دم و عدم آن «3»، تفصیل قائل شدهاند
- سوم: مدت حبس:
- چهارم: هرگاه غیر ولیّ دم پس از ثبوت قصاص یا پیش از ثبوت آن، متهم به قتل را بکشد
- پنجم: آیا قاتل در قتل خطایی حبس میشود؟
- ششم: آیا حبس تنها به اتهام قتل اختصاص دارد یا شامل ایراد جرح نیز میشود؟
- هفتم: آیا این حبس وجوبی است یا استحبابی؟
- مواردی که ممکن است به حبس در اتهام قتل ملحق کرد عبارتند از:
- 2. حبس کسی که قاتل را برای دست یابی به مقتول راهنمایی کرده است
- 3. حبس کسی که شخصی را برای کشتن نگه دارد
- 4. حبس آمر به قتل
- 5. حبس فراری دهندۀ قاتل از قصاص
- 6. حبس تروریست
- 7. حبس قاتل پس از بخشودن اولیای دم
- 8. حبس جانی، تا زمان تکمیل شروط، از سوی ولیّ دم
- 9. حبس مسلمان قاتل ذمّی
- 10. حبس قاتل فراری (پس از اخذ دیه)
- 11. حبس قاتل در ماههای حرام
- 12. حبس مولایی که عبدش را کشته است
- 13. حبس بندهای که به دستور مولایش مرتکب قتل شده است
- 14. حبس بندهای که عمدا مرتکب قتل میشود
- 15. حبس قاتل شخص مستأمن (زنهار خواه)
- 16. حبس کسی که میخواهد فرزندش را بکشد
- 17. حبس قصاصکننده (مقتصّ له) تا بهبود قصاص شونده (مقتصّ منه)
- 1. زندان در اتهام قتل
- فصل دوم حبس مربوط به دزدی
- 1. حبس کسی که برای بار سوم دست به دزدی زده
- 2. حبس دزد معیوب و دست و پا بریده
- 3. حبس دزد زیورآلات
- 4. حبس طرّار (جیببر)، مختلس (رباینده)، قفّاف «3» (صرافی که با مهارت پولها را در میان انگشتان پنهان میکند و میدزدد)
- 5. حبس نقبزنندۀ خانه و شکنندۀ قفل و مانند آن
- 6. حبس نبش کنندۀ قبر
- 7. حبس فروشندۀ شخص آزاد
- 8. حبس دزد به هنگام غیبت مالباخته
- 9. حبس راهزن
- 10. حبس یاری رساننده به راهزنان
- 11. حبس متهم به دزدی
- 12. حبس شخص معروف به دزدی
- فصل سوم حبس در موارد آزار جسمی غیر از جرح
- فصل چهارم حبس در موارد دشنام، آزار و افترا
- فصل پنجم حبس برای ترک واجبات و ارتکاب محرمات
- فصل ششم حبس در مورد سحر و دیگر اعمال مشابه آن
- فصل هفتم حبس افراد دارای رفتارهای ناهنجار و افراد محکوم به حدود الهی
- فصل هشتم حبس مرتد
- فصل نهم حبس در فحشا
- فصل دهم حبس برای شراب و مستکنندهها
- فصل یازدهم حبس در مسائل زناشویی
- 1. حبس «مولی» که از رجوع یا طلاق امتناع میورزد
- 2. حبس «مظاهر» که از رجوع یا طلاق امتناع میورزد
- 3. حبس امتناعکننده از تعیین زوجه یا زوجات
- 4. حبس یکی از دو زوج (مرد) خودداریکننده از طلاق
- 5. حبس زوج و ولی به دلیل ترک نفقه
- 6. حبس زوج خودداریکننده از «لعان»
- 7. حبس زوج در برخی از موارد طلاق
- 8. حبس آزاردهندۀ زن خویش
- فصل دوازدهم حبس دشمنان و مخالفان دولت
- 1. آیا جاسوس حبس میشود؟
- 2. حبس باغی
- 3. حبس اسیران
- 4. گروگانگیری و حبس کافران و باغیان در برابر اسارت و حبس مسلمانان
- 5. حبس مشرکان نابالغ
- 6. حبس خودداری کنندگان از پرداخت جزیه
- 7. حبس اهل جزیه اگر قصد فرار به دار الحرب داشتند
- 8. حبس کسی که قصد شورش بر ضد امام دارد
- 9. حبس محارب
- 10. حبس از کارافتادگان، زنان و کودکان اهل بغی
- 11. حبس برای تن دادن به حکم امام
- 12. حبس آزار دهندۀ پیامبر- صلّی اللّه علیه و آله و سلّم-
- فصل سیزدهم حبس کارگزاران و کارکنان
- فصل چهاردهم حبس در مورد حقوق مالی
- 1. حبس خودداریکننده از ادای دین
- اشاره
- روایات
- آرای فقیهان شیعه
- آرای دیگر مذاهب
- مدت حبس
- فروع
- الف) آیا لازم و واجب است بدهکار توانمندی که از ادای دین خود خودداری میکند حبس شود؟
- ب) آیا میتوان پدر را به جهت بدهی به فرزند زندانی کرد؟
- د) آیا عاقله نیز در صورت امتناع از پرداخت دیه حبس خواهند شد؟
- ه) آیا کسی که به دولت بدهکار است نیز حبس میشود؟
- و) به نظر ما هیچ اشکالی ندارد که این ادلّه شامل حبس مسلمان به جهت کوتاهی در ادای بدهیاش به کافر ذمّی بشود
- ز) گفته شده زنی که خانۀ شوهرش را بدون رضایت او بفروشد حبس میشود
- ح) گفته شده کودکی که تاجر است و کسی که مال دیگری را تلف کرده، برای تأدیب زندانی میشوند
- ط) بعضی قائل به حبس شفیعی شدهاند که فوری ثمن را نپردازد
- 2. حبس بدهکار مدّعی اعسار
- 3. حبس بدهکار معسر، به هنگام صرف مال در حرام و یا در خلاف حق
- 4. حبس مفلس، تا فروش اموالش
- 5. حبس غاصب و خورندۀ مال یتیم و خیانتکننده به امانت
- 6. حبس راهن
- 7. حبس کفیل
- 8. حبس مدّعی علیه که از سخن گفتن خودداری نماید
- 9. حبس فردی که به محکمه بیتوجهی میکند و با حاکم سخن درشت میگوید
- 10. حبس خواندهای که از حضور در دادگاه امتناع میکند
- 11. حبس خوانده تا احضار شهود به دست مدّعی
- 12. حبس خوانده تا زمان تعدیل شهود
- 13. زندان در مورد نکول
- 14. حبس شهود تا وقت نماز عصر
- 15. حبس بندهای که ترس فرار او باشد
- 16. حبس بندۀ فراری
- 17. حبس مولای شریک که از دادن حصّه شریکش خودداری میکند
- 18. آیا صاحب چارپایی که کشت و زرع را از بین میبرد حبس میشود؟
- 1. حبس خودداریکننده از ادای دین
- بخش دوم حقوق زندانی و احکام زندان
- اشاره
- فصل اوّل حقّ زندانی در صورت تبرئه
- فصل دوم حقّ زندانی برای حضور در مراسم مذهبی
- فصل سوم حقّ ملاقات با نزدیکان و غیر آنان
- فصل چهارم حقّ رفاه
- فصل پنجم حقّ مرخصی
- فصل ششم حقّ تعجیل در محاکمه
- فصل هفتم حقّ زندانی در بودن همسرش با او
- فصل هشتم آیا شخص مریض یا اجیر حبس میشود؟
- فصل نهم مخارج معالجات زندانی به عهدۀ کیست؟
- فصل دهم حقّ جداسازی زنان از مردان در زندان
- فصل یازدهم جداسازی نوجوانان از سالمندان و مسلمانان از غیر مسلمانان
- فصل دوازدهم حقّ اشتغال برای زندانی
- فصل سیزدهم حقّ نفقۀ زندانی
- فصل چهاردهم تحریم شکنجه برای گرفتن اقرار
- فصل پانزدهم معنای تأدیب و سختگیری در زندان و حدود آن
- فصل شانزدهم آزادی از زندان
- فصل هفدهم آیا تعزیر شامل حبس میشود؟
- فصل هجدهم اگر قاضی زندان نداشته باشد
- فصل نوزدهم حکم زندان و اجرای حد در حرم
- فصل بیستم ساختن زندان در اسلام
- فصل بیست و یکم کتابهایی که درباره این موضوع به گونه مستقل یا ضمنی نوشته شده است
- فهرستها
به موارد اندکی- مطرح کرده بود. این امر مرا بر آن داشت که با گستردگی، عمق و شمول بیشتری به جستجو و پژوهش در این زمینه بپردازم تا کلیات و تفاصیل و خصوصیات آن شناخته و جوانبش گردآوری شود. بدان امید که بتوانم با پاسخگویی به تعدادی از سؤالاتی که با موضوع ارتباط دارد سیمای کاملی از این مسأله عرضه کنم.
برخی از این سؤالات عبارتند از:
1. آیا در اسلام جرایمی وجود دارد که برای آن ها مجازات زندان در نظر گرفته شده باشد؟
2. آیا زندان به موارد مشخص و محدودی منحصر است که تجاوز از آن ها جایز نیست یا اینکه مجازات زندان، از جملۀ مجازات های تعزیری است که تعیین مورد و مقدار آن به دست حاکم شرع است؟
3. آیا جرایمی وجود دارد که مجازات آن ها حبس ابد باشد؟
4. رفتار دولت اسلامی با زندانیان چگونه باید باشد؟ آیا روشی تربیتی و اصلاحی وجود دارد که این رفتار، بر آن استوار باشد؟
5. آیا زندانیان می توانند با بستگانشان ارتباط داشته باشند و با آنان ملاقات کنند؟ اگر پاسخ مثبت است، در چه مواردی؟
حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 22
6. آیا زندانی در طول مدت محکومیت خود می تواند از زندان خارج شود؟ اگر پاسخ مثبت است، در چه صورتی؟
7. آیا زندانی در دولت اسلامی شکنجه می شود؟ اگر پاسخ مثبت است، با چه شرایطی؟
8. اگر زندانی پس از شکنجه یا تهدید به بازداشت و شکنجه، به چیزی اعتراف کند چنین اعترافی از نظر شرعی چه ارزشی دارد؟ و پرسش های بسیار دیگر.
این تفاصیل و جزئیاتی که از ارتباط و هماهنگی شکل موضوع با تمام ابعادش نشأت می گیرد، تمام توانم را-