- مشخصات کتاب
- اشاره
- فهرست مطالب
- پیش گفتار
- مطالب کلّی پیرامون بیع
- اشاره
- تعریف بیع در لغت و نکاتی پیرامون آن
- آیا در بیع باید هر یک از عوض و معوّض عین باشد؟
- آیا عمل حرّ میتواند عوض واقع شود؟
- آیا عمل حرّ قبل از معاوضه مال است؟
- آیا حقوق میتواند عِوَض واقع شود؟
- تقسیمات حقوق در نظر مرحوم شیخ - رحمة الله علیه -
- قسم اوّل (حقوق غیر قابل معاوضه با مال)
- قسم دوم (حقوق غیر قابل انتقال)
- اشاره
- شبههی صاحب جواهر قدس سره - مبنی بر صحت بیع ما لا یقبل التملّک
- پاسخ مرحوم شیخ - رحمة الله علیه - به شبههی صاحب جواهر - رحمة الله علیه -
- بررسی کلام شیخ - رحمة الله علیه - در قسم دوم
- کلام سید خویی قدس سره - در اعتبار «مَن یُملک علیه» در ملکیت مضاف به ذِمَم
- پاسخ مستفاد از کلام امام قدس سره - به سخن سید خویی قدس سره -
- نقد کلام مرحوم امام قدس سره -
- بیان سید خویی قدس سره - در عدم انتقال حق شُفعه به غیر شریک
- کلام سید خویی قدس سرهم - در عدم انتقال حق خیار
- قسم سوم (حقوق قابل انتقال و معاوضه به مال)
- بیان میرزای نائینی و سیّد خویی قدس سرهما - در عدم وقوع حق به عنوان ثمن
- بررسی کلام محقّق نائینی و سیّد خویی قدس سرهما -
- حقیقت مِلک چیست؟
- حقیقت حق چیست؟
- اشاره
- نظرات مختلف در معنای حق اعتباری
- شک بین حق و حکم
- اقسام حقوق در کلام سید یزدی قدس سره -
- شک در قابلیت اسقاط و نقل و انتقال حق
- موضع بزرگان در این مسأله
- شبهه: شک در قابلیات به نحو شبههی مصداقیهی مخصص است
- شک در قابلیت اسقاط حق
- بررسی بعض تعاریف بیع و بیان تعریف مختار
- اشاره
- تعریف بیع در نظر شیخ قدس سره -
- شبهات تعریف «إنشاء تملیک عینٍ بمال» و پاسخ به آن از جانب شیخ قدس سره -
- شواهد شیخ قدس سره - بر معاوضه نبودن قرض
- اشکال محقق ایروانی بر پاسخ شیخ قدس سرهما -
- نقد کلام محقق ایروانی قدس سره -
- اشتباه مصادیق قرض در تعاملات بانکی
- اشکالات دیگر تعریف شیخ از محقق ایروانی قدس سرهما -
- اشکالات دیگر تعریف شیخ از محقق اصفهانی قدس سرهما - و برخی دیگر
- نظر محقق اصفهانی قدس سره - در تعریف بیع و نقد آن
- نظر مختار در تعریف بیع
- بررسی معانی دیگر «بیع» توسط شیخ قدس سره -
- مجازیت استعمال بیع در «عقد» در نظر شیخ - رحمة الله علیه -
- آیا نزد عرف، صدق و صحّت بیع متلازمند؟
- بیع و سایر عقود اسم برای صحیح است یا اعم؟
- مراتب صحّت در معاملات
- اسامی معاملات اسم برای سبب است یا مسبّب؟
- تمسّک به اطلاق مقامی در ادلّهی معاملات بنابر ارادهی صحّت عند الشارع
- خلاصهی کلام در جواز یا عدم جواز تمسّک به اطلاق ادلّهی معاملات
- مبحث معاطات
- اشاره
- صور معاطات
- مناقشهی شیخ قدس سره - در وجه سوم
- اشکال بعضی بر مناقشهی شیخ در وجه سوم
- مناقشهی شیخ قدس سره - در وجه چهارم
- آیا معاوضهی لبن شاة به نحو تملیک مطلق است؟
- روایات مربوط به اعطاء بقر و غنم بالضریبة
- اجاره بودن إعطاء غنم و بقر بالضریبة
- عبارات فقهاء در بیع لبن شاة
- نقد کلام شیخ قدس سره - در ظهور عبارت فقهاء در تملیک مطلق
- اقوال در نتیجهی معاطات
- اشاره
- قول اوّل: مفید لزوم (ملکیّت لازم) مطلقاً
- قول دوم: مفید ملکیّت جائزه
- قول سوم: مفید ملکیت لازم در صورتی که دالّ بر تراضی، لفظ باشد
- قول چهارم: مفید إباحهی جمیع تصرّفات حتّی تصرّفات متوقف بر ملک
- قول پنجم: مفید إباحهی تصرّفات غیر متوقّف بر ملک
- قول ششم: بطلان معامله و عدم ترتّب اثر
- قول هفتم: معاملهای مستقل و مفید ملکیت
- مروری گذرا بر مستند اقوال هفتگانه
- بررسی کلمات قدما در معاطات
- کلمات برخی معاریف عامه در معاطات
- قصد تملیک، محطّ بحث در معاطات
- مقتضای ادلّهی اوّلیه در معاطات
- اشاره
- تمسّک به سیره برای اثبات مفید ملک بودن معاطات
- تمسّک به اطلاقات و عمومات برای اثبات مفید ملک بودن معاطات
- اشاره
- 1) آیهی شریفهی (أحَلَّ اللهُ البَیعَ وَ حَرَّمَ الرّبا)
- اشاره
- سه محور بحث پیرامون آیهی شریفهی (أحَلَّ اللهُ البَیعَ)
- اشاره
- الف) مراد از بیع در آیهی شریفه چیست؟
- ب) مراد از «حلّیت» در آیهی شریفه چیست؟
- اشاره
- تبیین مراد از حلّیت در کریمه و رابطهی آن با صحّت معاطات از دیدگاه شیخ قدس سره -
- وجوه حمل حلّیت بر حلّیت تکلیفی در کریمه و نقد آن
- نظر مشهور در حلّیت در کریمه
- مراد از حلّیت، جامع حلّیت وضعی و تکلیفی در نظر سید خویی قدس سره -
- بررسی کلام سید خویی قدس سره -
- معنای حلّیت در نظر محقق اصفهانی قدس سره - و نقد آن
- ج) کلام در اطلاق کریمهی (أحَلَّ اللهُ البَیعَ)
- دو اشکال مرحوم امام قدس سره - بر اطلاق آیهی شریفه
- نقد کلام بعض المشایخ قدس سره -
- مراد از (وَ مَنْ عَادَ) در آیه ی شریفه کیست؟
- نظر مختار دربارهی (وَ مَنْ عَادَ)
- نظر نهایی و مختار در اطلاق کریمهی (أحَلّ اللهُ البَیعَ)
- استفادهی اطلاق کریمه از بعض روایات
- 2) آیهی شریفهی (لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ إِلاَّ أَنْ تَکُونَ تِجارَةً عَنْ تَراضٍ مِنْکُمْ)
- اشاره
- سه بحث در قسمت «مستثنی منه» کریمه
- مباحث مربوط به بخش اثباتی کریمه
- توجیه استثناء متصل در کلام برخی و نقد آن
- تفاوت استثناء متصل و منقطع در معنای کریمه
- عدم تفاوت معنای کریمه با استثناء متصل و منقطع در نظر سید خویی قدس سره -
- نقد کلام سید خویی قدس سره -
- قید (عن تراضٍ) توضیحی است یا احترازی؟
- نحوهی استدلال به کریمه برای اثبات صحت و افادهی ملکیّت معاطات
- 3) آیهی شریفهی (أوفُوا بالعُقُود)
- 4) تمسّک به روایت معروف «الناس مسلّطون علی أموالهم»
- مناقشهی شیخ قدس سره - در دلالت حدیث سلطنت بر مدّعا
- موضع أعلام در دلالت حدیث سلطنت
- اشاره
- کلام سید یزدی قدس سره - در تصحیح تمسّک به حدیث سلطنت برای امضاء معاطات
- کلام محقق اصفهانی قدس سره - در تصحیح تمسّک به حدیث سلطنت برای امضاء معاطات
- خلاصهی کلام مخالفین امکان تمسک به حدیث سلطنت برای إمضاء معاطات
- نقض سید خویی قدس سره - بر کلام قائلین به اطلاق حدیث از حیث انواع معاملات
- نقد کلام سید خویی قدس سره -
- نقد مرحوم امام قدس سره - بر کلام قائلین به اطلاق حدیث سلطنت
- نقد کلام امام قدس سره -
- مروری بر ادلّهی صحت معاطات
- مبعّدات قول به إباحه از کاشف الغطاء قدس سره -
- اشاره
- مبعّد اوّل: إن العقود و ما قام مقامها لا تتبع القصود
- مبعّد دوم: تصرّف یا ارادهی تصرّف از مملّکات باشد
- مبعّد سوم: لزوم تعلق واجبات مالیّه به غیر ملک
- مبعّد چهارم: تصرف از یک جانب مملّک جانب دیگر باشد
- مبعّد پنجم: تلف سماوی از یک طرف مملّک طرف دیگر باشد
- مبعّد ششم: تصرّف از نواقل قهریّه باشد
- مبعّد هفتم: نماء حادث قبل از تصرّف مملّک باشد
- مبعّد هشتم: اتحاد موجب و قابل لازم میآید
- معاطات مفید ملکیّت لازم است یا متزلزل؟
- دلالت استصحاب بر لزوم ملکیّت
- اشکالی بر جریان استصحاب
- مهمترین اشکالات استصحاب کلّی قسم ثانی و پاسخ آن
- راه دیگری برای جریان استصحاب شخصی ملک
- پاسخ به استصحاب بقاء علقهی مالک اوّل
- جریان اصالة اللزوم (استصحاب ملک آخذ) در شبهات موضوعیه
- تحالف در صورت إقامهی دعوا
- تمسّک به اطلاقات و عمومات برای اثبات لزوم ملکیت حاصل از معاطات
- اشاره
- 1. تمسّک به مرسلهی نبوی «الناس مسلّطون علی أموالهم»
- 2. تمسّک به روایت «لا یحلّ مال امرئٍ مسلم إلّا عن طیب نفسه»
- 3. تمسّک به روایت «البیّعان بالخیار حتّی یفترقا»
- 4. تمسّک به روایت «المؤمنون عند شروطهم»
- 5. تمسّک به کریمهی (لَا تَأْکُلُواْ أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَن تَکُونَ تجِاَرَةً عَن تَرَاضٍ مِّنکُم)
- اشاره
- استدلال به عقد مستثنی (إِلَّا أَن تَکُونَ تجِاَرَةً عَن تَرَاضٍ مِّنکُم)
- عدم جریان توهّم مذکور در تمسّک به روایت «الناس مسلطون علی أموالهم»
- استدلال به عقد مستثنی منه (لَا تَأْکُلُواْ أَمْوَالَکُم بَیْنَکُم بِالْبَاطِلِ)
- اشکال سید خویی قدس سره - بر استدلال به عقد مستثنی منه کریمه
- نقد کلام سید خویی قدس سره -
- اشکال امام قدس سره - بر استدلال به عقد مستثنی منه کریمه
- بررسی کلام مرحوم امام قدس سره - در نقد استدلال به عقد مستثنی منه کریمه
- نظر مختار در تمسّک به عقد مستثنای کریمه برای اثبات لزوم معاطات
- استدلال به عقد مستثنای کریمه از غیر طریق حصر
- نقد این استدلال
- 6. تمسّک به کریمهی (أَوْفُوا بِالْعُقُودِ)
- 7. تمسّک به کریمهی (أحَلَّ اللهُ البَیعَ)
- روایات دالّ بر عدم لزوم ملکیت
- 1. روایت «إِنَّمَا یُحَلِّلُ الْکَلَامُ وَ یُحَرِّمُ الْکَلَامُ»
- إشعار روایات دیگر بر بطلان معاطات
- تنبیهات معاطات
- اشاره
- تنبیه اوّل: آیا رعایت تمام شروط بیع بالصیغه در معاطات لازم است؟
- تنبیه دوم: آیا معاطات با إعطاء از جانب واحد محقق میشود؟
- اشاره
- اشکال محقق نائینی قدس سره - بر وقوع معاطات با إعطاء از جانب واحد
- کلام محقق ایروانی قدس سره - در عدم معقولیت تأثیر إعطاء دوم در ایجاب و قبول
- اشکال دور در دخالت قصد در تحقق بیع با إعطاء
- پاسخ به اشکال دور
- آیا به مجرد ایصال ثمن و أخذ مثمن بدون صدق اعطاء، معاطات محقق میشود؟
- راههای تصحیح معاملات مذکور علی فرض عدم صدق بیع
- تنبیه سوم: تمییز بایع از مشتری در معاطات
- تنبیه چهارم: وجوه چهارگانهی معاطات به حسب قصد متعاطیین
- اشاره
- بررسی وجه دوم (تملیک به إزاء تملیک)
- اشکال اوّل محقق نائینی قدس سره - بر وجه دوم
- اشکال دوم محقق نائینی قدس سره - بر وجه دوم
- احتیاج تملیک دوم به قبول در وجه دوم
- اشکال محقق اصفهانی قدس سره - در مقابلهی بین تملیکین
- بررسی وجه سوم و چهارم
- آیا مباحٌ له میتواند تصرفات متوقف بر ملک کند؟
- وجوه تصحیح تصرف متوقف بر ملک برای مباحٌ له
- حکومت دلیل «لا بیع الا فی ملک» بر دلیل «الناس مسلطون علی اموالهم»
- بحث صغروی در تصرفات متوقف بر ملک
- آیا إباحهی بالعوض و إباحه در مقابل إباحه معاوضه است؟
- صلح یا معاوضهی مستقل بودن این دو وجه در نظر شیخ قدس سره -
- بررسی کلام شیخ قدس سره -
- بررسی صور مختلف إباحهی بالعوض
- بررسی صور مختلف إباحه در مقابل إباحه
- تنبیه پنجم: (جریان معاطات در غیر بیع)
- اشاره
- وجه اعتباری محقق نائینی قدس سره - در عدم تحقق نکاح به معاطات و نقد آن
- کلام محقق نائینی قدس سره - در عدم تحقق ضمان، وصیّت و تدبیر به معاطات و نقد آن
- وجه اعتباری عدم تحقق قرض به معاطات و نقد آن
- وجه اعتباری عدم تحقق رهن به معاطات و نقد آن
- وجه اعتباری عدم تحقق وقف به معاطات و نقد آن
- وجه عدم تحقق هبه به معاطات و نقد آن
- ارائهی محقق ثانی قدس سره - شواهدی از کلمات فقهاء بر تحقق إجاره و هبه به معاطات
- اشکالات جناب شیخ قدس سره - بر کلام محقق ثانی قدس سره - و نقد آن
- آیا إجاره از مصادیق «کل عقد یضمن بصحیحه یضمن بفاسده» است؟
- بررسی ضمان در صورت عدم علم اجیر به فساد إجاره
- بررسی ضمان در صورت علم أجیر به فساد إجاره
- کلام سید یزدی قدس سره - بر عدم ضمان در صورت علم به فساد اجاره
- نقد کلام سید یزدی قدس سره - توسط محشّین عروه
- پاسخ سید قدس سره - به اشکال عدم هتک حرمت مال با علم موجر یا اجیر به فساد
- نقد پاسخ سید قدس سره - نسبت به موجر
- بررسی پاسخ سید قدس سره - نسبت به أجیر
- ارائهی محقق ثانی قدس سره - شواهدی از کلمات فقهاء بر تحقق هبه به معاطات
- اشکال شیخ قدس سره - به کلام محقق ثانی قدس سره -
- تنبیه ششم: (مُلزِمات معاطات)
- تنبیه هفتم: (جریان خیارات مختص به بیع در بیع معاطاتی)
- تنبیه هشتم: (تحقق معاطات با صیغهی غیر جامع جمیع شرائط)
- کتابنامه
البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود
مشخصات کتاب
سرشناسه : مدرسی، محمدرضا، 1334 -
عنوان و نام پدیدآور : البیع بررسی گسترده ی فقهی بیع «اهمیت بیع، تعریف بیع و شماری از عقود، گستره ی بیع و افتراق آن از سایر عقود .../ تقریرات دروس خارج فقه سیدمحمدرضا مدرسی طباطبائی یزدی ؛ تقریر و تنظیم عبدالله امیرخانی.
مشخصات نشر : قم: دارالتفسیر، 1393 -
مشخصات ظاهری : ج.
شابک : دوره:978-964-535-434-1 ؛ ج. 1:978-964-535-433-4
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
یادداشت : کتابنامه.
موضوع : معاملات اموال شخصی و منقول (فقه)
موضوع : معاملات (فقه)
شناسه افزوده : امیرخانی، عبدالله، 1361 - ، گردآورنده
رده بندی کنگره : BP190/1/م4ب9 1393
رده بندی دیویی : 297/372
شماره کتابشناسی ملی : 3654869