- اشارة
- المقدمه
- اشارة
- مناهج اللغویین فی التدوین
- المؤلّف والمؤلّف
- المنهج العام عند اللغویین
- المنهج الاستدراکیّ النقدیّ فی اللغة
- بعض معالم المنهج النقدی للؤلف
- منهج الکتاب ومیزاته
- المنهج الاجمالی للکتاب
- المنهج التفصیلی للکتاب / اللّغة العامة
- اشارة
- أ - ما ذکره من اللغات والاستعمالات مما لم تذکره المعاجم المتداولة ، سواء الحقیقة منها أم المجازیة ، فلا تکاد تمرّ بمادة إلاّ وتجد فیها الجدید الذی ینوف علی ما فی المعاجم من حیث السعة والجمع.
- ب - استدراکه بعض الموادّ اللغویة کاملة.
- ج - ما ذکره من مفردات اللّغة واستعمالاتها التی لم یذکروها مستفیدا من القیاس اللغویّ فی مواطن اطّراده.
- د - أخذه المعانی من کتب التفسیر والأثر والمثل والطب والحیوان وغیرها.
- ه- - اعتناؤه بالمهموز والمقصور ، والمخفف من المهموز
- و - ذکره للأفعال - وخصوصا ثلاثیها - وحسن ترتیبه لها.
- ز - عنایته بعین الفعل المضارع.
- ح - ذکره لحروف التعدیة ، وبیانه لاختلاف المعنی باختلافها
- ط - حسن الاستقراء والاستقصاء.
- ی - توفیقه بین أصول اللغة والاشتقاق الصرفی وبین مسموعاتها.
- ک - دقته فی اقتناص المعانی وحسن فصله لها.
- ل - ذکره للفوائد اللغویة والنحویة والصرفیة ، وجمعه للأقوال ، وآراؤه فیها
- م - توخّیه سلاسة العبارة فی الإفهام والتفهیم
- المجاز
- الکتاب العزیز
- الأثر
- المصطلح
- المثل
- خلاصة ما مرّ
- بقی شیء
- قصة الکتاب
- نسخ الکتاب
- نحن والکتاب
- الفقهاء والکتاب
- منهج التحقیق
- الرموز والإشارات
- صور من النسخ المعتمدة
- ثبت المراجع
- الجزء الاول
- اشارة
- تمهید
- مقدمة
- بَابُ الهَمْزَةِ
- بَابُ البَاءِ
الطراز الاوّل و الکناز لما علیه من لغه العرب المعول المجلد 1
اشاره
سرشناسه : المدنی ، علی خان ابن احمد، 1120ق. (سید علی خان مدنی دشتکی شیرازی)
عنوان و نام پدیدآور : الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغه العرب المعول/ للامام اللغوی الادیب السیّد علی بن أحمد بن محمّد معصوم الحسینی المعروف ب ابن المعصوم المدنی؛ تحقیق مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث
مشخصات ظاهری : 15ج
زبان : عربی
مشخصات نشر : مشهد - ایران؛ مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث؛ الطبعه الأولی ذوالحجه 1426 ه
موضوع : واژه نامه ها Dictionaries
موضوع : زبان عربی -- واژه نامه ها
موضوع : زبان عربی -- واژه نامه ها،Arabic language -- Dictionaries
موضوع : زبان شناسان عرب
موضوع : زبان عربی - اصطلاح ها و تعبیرها
موضوع : زبان عربی - تحقیق
موضوع : زبان عربی - واژه نامه ها - فقه اللغه عربی
توضیح : «الطراز الاول و الکناز لما علیه من لغه العرب المعول» اثر سید علی بن احمد بن محمد معصوم الحسین معروف به ابن معصوم مدنی ، از دائره المعارف های بزرگ لغت است. که مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث(شعبه مشهد) به تحقیق آن همت گماشته اند.
مولف، کتاب را بر اساس لام الفعل سپس فاء الفعل و به ترتیب حروف الفباء تنظیم نموده و به تعداد حروف الفباء باب قرار داده و ذیل هر بابی به تعداد حروف الفبا طبق فاءالفعل فصل قرار داده است مثلا لغت «وضا» را ذیل فصل الواو از باب الهمزه می توان به ترجمه آن دست یافت، وی که منهج خود را در تالیف کتاب الطراز به طور عام در مقدمه آن آورده و متعرض آن شده است: من نخست به لغت عامه پرداخته ام؛ آن گاه لغات خاص قرآن را ذکر کرده ام، بعد اثر را بحث نموده، سپس به مصطلح و مثل پرداخته ام. لذا ترتیب کتاب بدین گونه است: 1. لغت عامه و مجاز 2. کتاب 3. اثر 4. مصطلح 5. مثل :
1- لغت عامه و مجاز : مؤلف ابتدا به بررسی حقیقت و مجاز می پردازد؛ البته مجاز را پسین حقیقت قرار می دهد؛ یعنی ابتدا حقیقت را از مجاز جدا می کند؛ برخلاف آنچه در کتاب های لغت مشهور و معروف بود، که مجاز و حقیقت را با هم بحث کرده اند؛
2- کتاب : مولف پس از آن که معنای حقیقی لغت را بیان می کند؛ آن گاه به بیان معنای مجازی آن می پردازد. وی فصلی را با عنوان (الکتاب) آورده است که در آن به بیان آن لغت در قرآن می پردازد. جمیع معانی یک لغت را که در تفسیر و غیرتفسیر آمده، ذکر کرده تا استفاده برای دانش پژوهان راحت باشد.
3- أثر : مولف در بخش (اثر) نیز به همان سبک بخش (الکتاب) پیش رفته است. از درآمیختگی بین معانی پرهیز کرده، و معانی حدیث را به خوبی بیان می کند.
4- مصطلح : مولف (مصطلح) را در بخش خاصی عنوان کرد و بسیاری از مصطلحات سایر علوم را نیز آورده و بر مصطلحات علوم لغت اکتفا نکرده است.
5- مثل : مولف در پایان هر لغت به (مثل) نیز پرداخته و آن لفظ را در امثال عرب نیز ردیابی کرده است.
ص: 1
المقدمه
اشاره
ص: 1