نقش نهج البلاغه در فقه اسلامی

مشخصات کتاب

عنوان و نام پدیدآور: نقش نهج البلاغه در فقه اسلامی/مکارم شیرازی، ناصر، 1305-

منشا مقاله: رسالت، 6 آبان 1386:: ص 19

، 13 آبان 1386:: ص 6

توصیفگر: علی بن ابیطالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت 40ق

توصیفگر: قرآن

توصیفگر: نهج البلاغه

توصیفگر: فقه

توصیفگر: انفاق

توصیفگر: جهاد

توصیفگر: امر به معروف و نهی از منکر

توصیفگر: احکام شرعی

توصیفگر: قضات

توصیفگر: سنت [1]

توصیفگر: احادیث

بعد فقهی نهج البلاغه

بسم الله الرحمن الرحیم

تا کنون درباره ابعاد مختلف این کتاب عظیم سخن بسیار گفته شده، بعد عقیدتی، فلسفی، سیاسی، اخلاقی، اجتماعی و … ولی کمتر از بعد فقهی آن - لا اقل تا آنجا که نویسنده به خاطر دارد- سخن به میان آمده است و شاید این به خاطر آن بوده است که این بحثها در سطح عموم نشر می شده و سخن از بعد فقهی آن باید با فقها گفته شود، و با اصطلاحات مخصوص این علم، که طبعا همگان را مفید نخواهد بود.

ولی هم نهج البلاغه از این نظر غنی است و هم می توان گوشه هائی از این بحث را آن چنان تهی کرد که خالی از اصطلاحات پیچیده علمی، و همگان را مفید باشد.

و این نوشتار که ملاحظه می کنید به همین منظور تهیه شده است.

اسناد روایات نهج البلاغه

با اینکه در نهج البلاغه جمله های فراوانی پیرامون احکام مختلف فقهی وجود دارد، جمله هائی راهگشا و موثر، که بعدا به خواست خدا به قسمتهای قابل ملاحظه ای از آن اشاره خواهد شد، ولی آنچه در درجه اول از نظر فقهی اهمیت دارد سند این خطبه ها و نامه ها و کلمات است که باید با ضوابط و ادله حجیت خبر کهدر علم اصول آمده است هماهنگ باشد، و بتوان در یک مسئله فقهی مربوط به حلال و حرام روی آن تکیه کرد.

مگر در مسائل اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و عقیدتی اعتبار حجیت خبر از نظر سند لازم نیست که تنها در مسائل فقهی روی آن تکیه می شود؟

در پاسخ این سوال باید گفت: آنچه در مسائل عقیدتی در نهج البلاغه آمده است همراه با استدلالات عقلی و فلسفی و قرآنی است و باید هم چنین باشد، زیرا