حقوق

پرسش

آيا كانديداي مجلس شوراي اسلامي مي تواند در سخنراني هاي خود آزاد باشد و آن چه دلش مي خواهد بگويد؟

پاسخ

از نظر قانون اساسي و اسلام , خير. كانديداها نمي توانند در سخنراني ها آزاد باشند, بلكه كليه ءسخنراني ها بايد در چارچوب قوانين و مصالح جامعه و نظام و مملكت , سخن گويند يا مطلبي بنويسند و آنان حق توهين به نهادهاي قانوني و مردم و مسئولين به خصوص مسئولان ردهء بالا و به گونه اخصّ مقام معظم رهبري را ندارند و اگر گوينده اي بر خلاف صحبت بكند, حتماً بايد به او تذكر دهند و در صورت عدم اعتنا بايدبه مراجع قانوني اطلاع دهند.

پرسش

چرا دولت , قانون دو فرزندي را در كشور اجباري نمي كند؟

پاسخ

اولاً همهء مردم _ به ويژه عده اي از مراجع بزرگوار _ با جلوگيري از ازدياد نسل موافق نيستند, حتي بعضي از جمله مرحوم علامهء محمد حسين طباطبايي تهراني اين كار را حرام مي دانند. بديهي است اجباري كردن چنين امري خيلي مشكل است و تبعات بسيار بدي در پي خواهد داشت .

ثانياً: اجباري كردن غير ممكن است , زيرادر صورت اجباري كردن بايد متخلّف جريمه شود و جريمه كشتن ياسقط كردن بچه است كه از نظر اسلام حرام است , يا زنداني كردن والدين است كه عكس العمل بدي خواهد داشت ,وانگهي مخالفت آزادي است و يا جريمهء نقدي است كه مثلاً از طريق بيش تر كردن حق بيمه فرزندان سوم و چهارم و... عملي مي شود.

توضيح : دولت براي فرزند سوم و چهارم و بالاتر, كوپن صادر نمي كند. هم چنين حق بيمهء فرزندان بيش تر از دونفر را زيادتر مي گيرد.

ممكن است موانع ديگري در كار باشد كه نمي تواند اجباري كند. يا هنوز صلاح نمي داند و منتظر فرصت مناسب مي باشد.

پرسش

اگر كسي از نظر جاني بر گردن شخصي حقي داشته باشد، وظيفه آن شخص در مقابل آن شخص چيست

پاسخ

اگر حق شخصي (چه جاني و چه مالي بر گردن انسان باشد، يا بايد رضايت صاحب يا صاحبان حق را جلب كند و يا آن كه حقوق آنان را بپردازد.

قرآن كريم مي فرمايد: "اي افرادي كه ايمان آورده ايد! حكم قصاص در مورد كشتگان بر شما نوشته شده است آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده و زن در برابر زن پس اگر كسي از سوي برادر ]ديني خود، چيزي به او بخشيده شود، ]و حكم قصاص او، تبديل به خون بها گردد[ بايد از راه پسنديده پيروي كند. ]و صاحب خون حال پرداخت كنندة ديه را در نظر بگيرد.[ و او ]قاتل نيز به نيكي ديه را ]به ولي مقتول بپردازد. ] و در آن مسامحه نكند[ اين تخفيف و رحمتي است از ناحية پروردگار شما! و كسي كه بعد از آن تجاوز كند، عذاب دردناكي خواهد داشت "(بقره 178)

البته حق قصاص و گرفتن حقوق با وجود نظام و حكومت اسلامي بايد بر اساس قوانين و ضوابط حكومت اسلامي كه از شرع و عقل گرفته شده است باشد.(ر.ك الميزان علامه طباطبايي ، ج 2، ص 432 _ 438، مؤسسة النشر الاسلامي قم )

پرسشگر محترم چنانچه نظرتان اين باشد كه كسي سبب نجات جان كسي باشد، در اين صورت شايسته است كه از او تشكر و قدرداني نمود، تشكر نيز گاهي جنبة مادي دارد مثلاً