را لعنت مي كنند و از قلب او بوي گندي بر مي خيزد كه تا عرش مي رسد و خداوند براي اين دروغ، گناه هفتاد زنا را مي نويسد. چنان كه گويي با مادر خود زنا كرده است.(4)
و چه زيباست كه نوشته اند:
مردي نزد پيامبرصلي الله عليه وآله آمده و گفت: در پنهان به گناهاني چهارگانه مبتلا هستم، زنا، شرابخواري، سرقت و دروغ. هر كدام را تو بگويي به خاطرت ترك مي كنم!
پيامبرصلي الله عليه وآله فرمود: دروغ را ترك كن!
مرد رفت و هنگامي كه قصد زنا كرد با خود گفت اگر پيامبرصلي الله عليه وآله از گناه من پرسيد، بايد انكار كنم و اين نقض عهد من است (يعني دروغ گفته ام) و اگر اقرار به گناه كنم، حدّ بر من جاري مي شود. دوباره نيت دزدي كرد و همين انديشه را نمود و درباره كارهاي ديگر نيز به همين نتيجه رسيد. به نزد پيامبرصلي الله عليه وآله آمد و گفت: يا رسول اللَّه! تو همه راه ها(ي گناه) را بر من بستي، من همه را ترك نمودم.(5)
در چنين موقعيتي حساس است كه بينش ديني ما دستور مي دهد دروغ شوخي و جدّي، هر دو بايد ترك شود. و دروغ هاي كوچك نيز همچنين.(6)
چرا دروغ مي گوييم؟
يكي از راه هاي درك زشتي دروغ و نجات از آن، انديشه درباره انگيزه ها و دليل دروغ گفتن است.
علّت دروغ در احاديث، چند مورد است:
1- احساس ذلّت دروني يعني شخص وقتي قابليت خود را نشناخته و مي خواهد شخصيتي ساختگي، تحويل اطرافيان بدهد، به دروغ متوسل مي شود.
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله مي فرمايد:
لا يكذب الكاذب الّا من مهانة نفسه؛
دروغگو، دروغ نمي گويد؛ مگر به خاطر خواري و ذلّت باطني.
و به همين دليل علي عليه السلام مي فرمايد:
اين علّت