مديريت

پرسش

اسلام براي واگذاري مديريّتها به افراد، چه اصلي را مورد تأكيد قرار داده است؟

پاسخ

در اسلام روي مسألة «انتخاب اصلح، تأكيد شده است؛ چنانكه، درتاريخ زندگي پيغمبر اسلام آمده است كه او از ميان تمام مسلمانان، جوان بيست و چند ساله اي را به نام «عَتّاب بنِ اَسيد» براي فرمانداري «مكّه» برگزيد؛ و فرماني به نام وي صادر كرد، و چون انتخاب اين جوان با توجّه به كمي تجربيّات او، درميان اصحاب و ياران سؤال انگيز بود؛ و كمتر موردي در گزينشهاي پيامبر (ص) شبيه آن پيدا مي شد كه براي مركز بسيار حسّاسي همچون مكّه فرد بسيار جواني را انتخاب كند، با يك جمله به تمام سؤالاتي كه در اذهان مطرح بود پاسخ داد، رو به سوي «عتّاب» كرده فرمود :

«يا عَتّابُ تَدْري عَلي مَنِ اسْتَعْمَلْتَُكَ؟ اَسْتَعْمَلْتُكَ عَلَي أَهْلِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ! وَلَوْ أَعْلَمُ لَهُمْ خَيْراً مِنْكَ اسْتَعْمَلْتُهُ عَلَيْهِمْ؛» (اسدالغابه، 3/385) [اي عتاب آيا مي داني تو را براي چه به اين مقام برگزيدم؟ و بر كدام قوم فرمانروا كردم؟ تو را فرماندار «اهل الله» عزوجل (اهل حرم و ساكنان مكه) نمودم؛ و اگر درميان مسلمانان كسي را براي اين مقام «شايسته تر» از تو مي يافتم، اين كار را به او مي سپردم!]

با ز در همين زمينه، پيامبر اسلام(ص) به صورت يك دستور كلي مي فرمايد :

«مَنْ وَلَّي مِنْ أَمْرِ الْمُسْلِمينَ شَيْئاً فَوَلّي رَجُلاً وَ هُوَ يَجِدَ مَنْ هُوَ أَصْلَحُ لِلْمُسْلِمينَ مِنْهُ فَقَدْ خانَ اللهَ وَ رَسُولَهُ»[كسي كه چيزي از امور مسلمين را بر عهده گيرد، سپس فردي را عهده دار كار مهمّي كند، در حالي كه فرد اصلح از او را مي يابد، خيانت به خدا و رسول او كرده است!]

و