ارجوزه في الطب
اشارة:
شماره بازيابي : ۵-۶۴۲۱
سرشناسه : ابن سينا، حسين بن عبدالله، ۳۷۰ - ۴۲۸ق.
Avicenna
عنوان و نام پديدآور : ارجوزه في الطب[نسخه خطي]/شيخ الرئيس ابوعلي حسين بن عبدالله بن سينا
وضعيت استنساخ : : كاتب: لطف الله ؟، تاريخ كتابت: احتمالا قرن ۱۳ق.
آغاز ، انجام ، انجامه : آغاز:توق اذا استطعمت ادخال مطعم ¤ علي مطعم من قبل فعل الهواضم ¤ و كل طعام يعجز السن مضعه ¤ فلا تقربه فهو شر المطعام ...
انجام:... و كن مستحما كل يومين مرة ¤ و حافظ علي تلك الخصال و داوم ¤ بذلك قد اوصي الحكيم بيادق و شروان ¤ اخا العلم نوشروان نسل الاعاجم .
انجامه:تمت من جارجة ؟ غريق الخطايا و الذنوب لطف الله اه من الموت
مشخصات ظاهري : ص ۴۹، ۱۲س، ۶۵×۱۳۲؛قطع: ۱۷۷×۲۲۹.
يادداشت مشخصات ظاهري : نوع و درجه خط:نستعليق
تزئينات متن:علايم به سرخي
نوع كاغذ:فرنگي شكري
نوع و تز ئينات جلد:مقوايي، روكش كاغذ بنفش، عطف تيماج قهوه اي.
خصوصيات نسخه موجود : حواشي اوراق:حاشيه نويسي پراكنده از كاتب و ديگري دارد.
معرفي نسخه : منظومه اي است منسوب به ابن سينا در ۱۱بيت در حفظ صحت بدن از آداب خوردن و استحمام و مباشرت و خوابيدن و مانند آن بر اساس وصاياي طبيبي بياذق يا ثياذوق نام، معاصر انوشيروان. در كتاب تاريخ طب در ايران از دو شخص به نام هاي بياذق(بيادق) و تياذوق( ثياذوق) نام مي برد. بياذق از اطباي دربار انوشيروان (۵۳۱-۵۷۸م) و معاصر برزويه و سرجيس وجبرئيل طبيب و صاحب كتاب المأكول والمشروب و ديگر كتب طبي بوده است(ص۶۶). در جاي ديگري از اين كتاب از ثاوذون طبيبي معاصر بياذق نام برده شده است. آن ها هر دو در خدمت حجاج(د:۹۵ق) بوده اند(ص۶۴۹). از سوي ديگر در اين كتاب نام تياذوق يا همان ثياذوق آمده است. وي طبيب مسيحي حجاج بوده است. در اوايل دولت بني اميه مي زيسته و در سال ۹۶ق/۷۱۴م در ۵۳ سالگي در گذشته است(ص ۱۴۳). (پس وي در ۴۳ق به دنيا آمده است). كتاب ابدال الادويه را نگاشته. اشعار منسوب به ابن سينا بسيار شبيه سفارشات او در حفظ صحت حجاج است. از طرف ديگر در ص ۱۸۰ همين كتاب از تيادوق (ثياذوق) نام برده شده است كه از اطباي خلافت امويان و طبيب حجاج بوده و تا زمان منصور عباسي(۹۵-۱۵۸ق) نيز حيات داشته است. وي كناشي را تاليف كرده است.(ص۲۰۱) همان طور كه مشاهده مي شود اطلاعات د ر خصوص اين طبيب مغشوش است. اگر وي در سال ۹۶ در گذشته ، پس چطور تا زمان منصور زنده بوده است، و اگر طبيبي كه در خدمت حجاج بوده در سال ۴۳ق به دنيا آمده پس چطور در زمان انوشيروان زنده بوده است. اگر براستي اين ها دو نفرند ، پس چطور همو كه در خدمت حجاج (د:۷۷۰م)بوده ، از اطباي مشهور دربار انوشيروان (د:۵۷۸م)نيز بوده است. تعداد و ظاهر اين ابيات، به خصوص بيت آخر، در فهارس گوناگون، متفاوت است. شمار ابيات آن در فهرست گوهرشاد ۱۶ و ۷ بيت ، در فهرست سنا ۷ بيت، نشريه (مهدوي) ۸ بيت، دانشگاه۷ و ۱۳ بيت، و درنسخه ي ما ۱۱بيت آمده است. اين اشعار را يك بار عادل شيرازي ( نشريه ۳/۴۱۲) و بار ديگر حكيم الدين صوفي متخلص به عارف معاصر سلطان ابراهيم خان (دانشگاه ۸/۵۴۷) به نظم فارسي كشيده اند.
توضيحات نسخه : نسخه بررسي شده ./۷/۸۸ ،آسيب آب افتادگي و وصالي دارد. اوراق ۴۹ تا ۵۸ به نسخه ضميمه شده و الحاقي است.
يادداشت كلي : زبان: عربي
منابع اثر، نمايه ها، چكيده ها : دانشگاه ۸/۵۴۷ و ۱۵/۴۱۲۲؛ مجلس۱۹/۲۳۵؛ گوهرشاد۳/۱۴۱۸و ۱۴۴۶؛ سنا ۱/۲۲و۲۴۹ ؛ نشريه۳/۴۱۲و ۲/۱۸۰؛ تاريخ طب در ايران.
صحافي شده با : : ۱. شرح آداب البحث / شمس الدين محمد حنفي تبريزي رومي قره باغي، قريه حماميان: ۱۳۱۹ق.۱۸۶۴۵۳۷
عنوانهاي ديگر : منظومه در حفظ صحت
قصيده طبيه
ارجوزه ابن سينا
موضوع : پزشكي اسلامي-- نسخه هاي خطي
پزشكي سنتي -- شعر
پزشكي سنتي -- نسخه هاي خطي عربي
شناسه افزوده : قادري. فروشنده .
هذا الكتاب ...:
النص