معرفى كتاب
سیری در علوم قرآن تألیف یعقوب جعفری پيرامون برخى از موضوعات علوم قرآنى نوشته شده است.
مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مىباشد در اين كتاب در طى هشت بخش چند موضوع مهم از مباحث علوم قرآنى را مورد بحث قرار داده است.
در بخش اول نامها و اسامى قرآن كه در خود قرآن آمده مورد بررسى قرار گرفته است از جمله:قرآن،فرقان، مصحف،ذكر و كتاب، وى در ابتدا هر كدام از اين واژهها را تعريف نموده، سپس آياتى را كه در بردارندۀ اين كلمات مىباشد ذكر مىنمايد.
بخش دوم:در اين بخش اوصاف قرآن را بحث مىنمايد، و از آنجا كه عناوينى كه در قرآن به صورت وصف براى قرآن ذكر شده حدود پنجاه عنوان مىباشد وى اين عناوين را دستهبندى نموده آنها را در 9(نه)قسمت تقسيمبندى نموده است كه عبارتند از:
1-قرآن در رابطه با خداوند 2-هدايتگرى قرآن 3-قداست و عظمت قرآن 4-اتقان و استحكام قرآن 5-جنبههاى عاطفىقرآن 6-جامعيت قرآن 7-هشدار دهندگى قرآن در رابطه با گمراهان 8-قرآن در مقام تصديق كتابهاى آسمانى پيشين 9-جنبههاى لفظى قرآن
بخش سوم-در اين بخش مسالۀ نزول قرآن را بحث مىكند.
وى در ابتدا موارد استعمال واژۀ نزول را بررسى كرده، آنگاه بحث مىكند كه آيا سه كلمه:نزول، انزال و تنزيل،چه رابطهايى با يكديگر دارند تفاوت آنها را توضيح مىدهد در پايان بخش نزول تدريجى و دفعى را با استفاده از آيات بيان مىكند
بخش چهارم:اين بخش مربوط است به عكس العملهاى مخاطبين در برابر قرآن، كه در آن واكنش مشركين و كفار را در برابر آيات الهى توضيح مىدهد
بخش پنجم:در اين بخش پيرامون آداب تلاوت قرآن بحث شده كه با استفاده از آيات و روايات ائمه معصومين(ع)برخى از آداب تلاوت و قرائت قرآن ذكر شده است.
بخش ششم:در اين بخش از ويژگيهاى قرآن سخن مىگويد، ويژگيهايى كه بيرون از صفات مىباشد مانند اينكه بشر ازآوردن آن عاجز است كه با عنوان اعجاز بحث شده است.
در ادامه مسالۀ تحريف ناپذيرى قرآن و غيبگويى آن نيز مورد بررسى قرار گرفته است
بخش هفتم:در اين بخش از شيوههاى پيام رسانى قرآن بحث مىكند و مىگويد قرآن براى رساندن پيام از شيوههايى همچون: مثل، سوگند، برهان و جدل، وعده و وعيد استفاده كرده است كه هر كدام از آنها را توضيح مىدهد.
بخش هشتم:اين بخش اختصاص دارد به معرفى برخى از اصطلاحات قرآنى همچون:نسخ، محكم و متشابه، اجل و
مداوله، شفاعت، ايمان و كفر، هدايت و ضلالت، عرش و كرسى.كه پس از تعريف لغوى و اصطلاحى هر كدام، كاربرد قرآنى آنها را توضيح مىدهد.
ويژگيها
- متن كتاب سليس و روان است به گونهايى كه براى عموم علاقهمندان به موضوعات قرآنى قابل استفاده مىباشد
- مطالب كتاب به صورت منظم فصلبندى شده است.
- در برخى از موارد مطالب گسترده را به صورت جالبى دستهبندى كرده است مانند آنچه كه در بخش دوم دربارۀ ويژگيهاى قرآن انجام داده است
- از مباحث مهم اين كتاب بخش هفتم است كه از آن به عنوان «شيوههاى پيام رسانى قرآن» نام برده، و در آن با روشى جالب اين شيوهها را توضيح مىدهد
- اضافه نمودن فهرستهاى متعدد همچون: فهرست اشخاص، قبائل و...به فهرستهاى كتاب
- سعى نموده در مباحث مختلف ديدگاه شيعه و علماء آن را بيان نمايد.