معرفى اجمالى

رسائل و مقالات، اثر جعفر سبحانى در 6 مجلد به زبان عربى مى‌باشد.
موضوع اين مجموعه بحث‌هاى كلامى، فلسفى، تاريخى و فقهى مذهب اماميّه مى‌باشد.

انگيزه نگارش

مؤلف در انگيزه نگارش اين مجموعه مى‌نويسد: رئيس مجله آفاق اسلام كشور اردن از من درخواست نمود تا مقالاتى در رابطه با اصول مذهب جعفرى و فروع آن تهيّه نموده تا در آن مجله منتشر شود، زيرا تاكنون در اين مجله مقالاتى از مذاهب چهارگانه فقهى اهل سنّت چاپ گرديده است و با انتشار مقالات مذهب جعفرى كار ما در خصوص مذاهب فقهى اسلام كامل شده و به پايان مى‌رسد، لذا اين درخواست انگيزه نوشتن اين مجموعه را به دست داد. آغاز نگارش ربيع‌الثانى 1417 قمرى و پايان آن 25 ذيحجّه 1427 قمرى مى‌باشد.

ساختار و گزارش محتوا جلد اوّل

اين مجلد از دو بخش تشكيل شده است. بخش اوّل 10 رساله است و بخش دوّم كه عنوان مقالات فى التقريب دارد، دربرگيرنده 15 مقاله است.
بخش اول
رساله اوّل در معرّفى شيعه از لحاظ شكل‌گيرى تاريخى، عقائد و مكتب فقهى آن مى‌باشد كه داراى 7 فصل است؛ شامل توحيد و صفات خداوند و اقسام آن، عدل، نبوّت عامّه و خاصه، معاد، امامت و دلائل امامت حضرت على(ع)، منابع و اركان فقه شيعه، ميراث علمى و دانشگاه‌هاى شيعه در تاريخ.
رساله 2: در پاسخ مقاله اثنا عشريه دايرة المعارف سفير مصر.
رساله 3: الدفاع عن الحقيقة در پاسخ نويسنده سعودى در خصوص ذبائح شيعه و خوردن آنها.
رساله 4: در پاسخ بدعت دانستن مراسم ولادت پيامبر(ص) و كافر پنداشتن مسلمانان به جزء پيروان عبدالوهاب.
رساله 5: شيعه و حديث افك.
رساله 6: اصول عقايد تشيع.
رساله 7: پاسخ به ادعاى مستشرق آدم متز در كتاب الحضارة الاسلاميّة فى القرن الرابع مبنى بر عدم وجود مكتب كلامى براى شيعه در اين قرن.
رساله 8: پاسخ به شيخ يوسف قرضاوى قطر درباره ايمان ابوطالب(ع).
رساله 9 و 10- پاسخ به درخواست خانم ابتسام سالم در خصوص اصول و عقائد شيعه و برخى فروع فقهى.
بخش دوم: مقالات فى التقريب
مقاله 1: تقريب ضرورت دينى و قدم مبارك.
مقاله 2: وحدت اسلامى در قرآن و روايات.
مقاله 3: عناصر وحدت اسلامى و موانع آن.
مقاله 4: حجّ عمل عبادى و سياسى.
مقاله 5: رهبر و قائد اصلاح جامعۀ بشرى بين حقيقت و اوهام.
مقاله 6: تدوين علم كلام يك نياز ضرورى.
مقاله 7: مشخصات، ويژگى‌هاى ويژه و مميزات قانون‌گذارى اسلامى.
مقاله 8: جايگاه زن در قرآن كريم.
مقاله 9: ازدواج موقّت.
مقاله 10: اختلاف اهل سنّت و شيعه در فروع نه در اصول اسلام.
مقاله 11: آية تطهير و عصمت اهل بيت(ع).
مقاله 12: برادرى اسلامى و نقش آن در ساخت تمدن.
مقاله 13: پاسخ به طلاق معلّق.
رساله 14: عبرت‌هاى انقلاب عاشوراء.
رساله 15: تقيّه.

ساختار و گزارش محتوا جلد دوم

اين مجلد از دو بخش مقالات كه 14 عدد است و بخش دوم رسائل كه 17 عدد مى‌باشد، تشكيل شده‌است.
بخش مقالات:
مقاله 1: اجتهاد و ضرورت‌هاى عصر.
مقاله 2: جايگاه عقل در شريعت و عقيده.
مقاله 3: نقش زمان و مكان در اجتهاد.
مقاله 4: جايگاه جهاد اسلامى در قرآن و سنّت.
مقاله 5: سيره و شخصيت پيامبر(ص) در قرآن كريم.
مقاله 6: حضرت على(ع) در كتاب و سنّت.
مقاله 7: آراء سنّت در خصوص حديث لا تجتمع امّتى على ضلالة.
مقاله 8: شخصيت و وثاقت ابوبصير.
مقاله 9: علاّمه مجلسى(ره) احياء كننده مذهب در قرن 11.
مقاله 10: زيارت قبور از نظر اسلام براى زنان.
مقاله 11: كتب معجم مصطلحات.
مقاله 12: مرد علم و ادب خيابانى تبريزى.
مقاله 13: پوراليسيم دينى يا كثرت‌گرايى.
مقاله 14: بررسى كتاب صحيح امام بخارى.
بخش دوم:رسائل
رساله 1: پاسخ به رئيس روزنامه رأى در خصوص درج مقاله‌اى در موضوع تقيّه، امامت، عصمت ائمه(ع) و رجعت كه از معتقدات شيعه نيستند.
رساله 2: ارسال قصيده‌اى در مدح نبى اكرم اسلام(ص) به مراسمى ادبى در دمشق.
رساله 3: پاسخ به سؤالات فقهى كه در شماره 399 مجله شريعت عربستان مطرح شده بود.
رساله 4: پاسخ به نامه جوانان منطقه اجساء در خصوص برپايى مراسم عزاء امام حسين(ع).
رساله 5 و 6: پاسخ به درخواست دار الزهراء كويت در خصوص شبيخون فرهنگى غرب براى محو هويت اسلامى و چگونگى مواجهه با آن.
رساله 7: نامه به خادم حرمين ملك فهد در خصوص صيانت از آثار اسلامى.
رساله 8: نامه به طاهر هاشمى در خصوص شخصيت ابن تيمية.
رساله 9: مناقب و فضائل حضرت زهرا(ع) در كتاب جامع صغير جلال الدين عبدالرحمن سيوطى.
رساله 10: نامه به سفير عربستان در مورد توزيع كتاب ضد شيعه در مراسم حجّ.
رساله 11 و 12 و 13: نامه به دكتر محمد عبده يمانى در مورد حفظ آثار بقيع، دعوت به برپايى كنگره علمى تقريب بين مذاهب اسلامى و ايمان ابوطالب.
رساله 14: نامه به وزير امور خارجه عربستان در رابطه برپايى كنگره علمى در خصوص مساله توحيد و شرك و مساله ايمان و كفر.
رساله 15: نامه براى شيخ محمود شلتوت در رابطه با حوزه علميه در زمان شاه.
رساله 16: نقد به كتاب دكتر ناصر قفارى به نام اصول مذهب الشيعة الامامية.
رساله 17: زندگى‌نامه سيد حميرى.

ساختار و گزارش محتوا جلد سوم

اين مجلد 6 فصل دارد. فصل اوّل در اعتقادات و داراى 6 رساله است. رساله 1: در حسن و قبح عقلى و نقش آن دو در عقيده و شريعت رساله 2: مسالۀ جبر و اختيار رساله 3: نظريه كسب معتزله رساله 4: اراده الهى رساله 5: رؤيت خدا رساله 6: اهل بيت(ع) مرجع فكرى و عملى.
فصل دوم، پنج مقاله در فروع فقهى است. فصل سوم دو مقاله دارد با عناوين دلائل روشن بر شهادت زهرا(س) و بررسى سندهاى زيارت عاشورا. فصل چهارم مقالاتى در خصوص مراسم حجّ است. فصل پنجم شرح حال شهيد ثانى، متكلم ميرزا يوسف قراچه‌داغى و ابن قطان. فصل ششم سه مقاله با عناوين افتراء و اكاذيب ابن تيميّه و ابن حوزى بر شيعه، تحريف در كتاب‌هاى حديثى و تاريخى و گفتگو با شيخ صالح قاضى محاكم قطيف حول كتاب نهج‌البلاغه.

ساختار و گزارش محتوا جلد چهارم

اين مجلد 7 فصل و يك خاتمه مى‌باشد. فصل 1: 4 فرع فقهى. فصل 2: نقش و جايگاه عقل در استنباط حكم شرعى. فصل 3:14 مساله كلامى فصل. 4: سخنرانى‌ها در خصوص علم كلام و مسائل جديد، نقش عقل در معارف و عقائد دينى و تشريع، تحول اصول فقه شيعه، فلسفه اسلامى بعد از ابن رشد و فقه اسلامى در گذر زمان فصل. 5: شرح احوال محقق كركى و سيد عبدالعظيم حسنى فصل. 6: دو بحث امام مهدى(ع) و ازدواج موقّت فصل 7:6 نامه آیت‌الله سبحانى به شخصيت‌هاى اسلامى خاتمه گفتگو با شيخ صالح درويش در خصوص صحابه.

ساختار و گزارش محتوا جلد پنجم

اين مجلد داراى 8 فصل است. فصل 1: تاريخ علم كلام، كيفيّت شكل‌گيرى و تكامل آن و مكاتب مهمّ كلامى فصل. 2: خبر واحد بين قبول و ردّ در مسائل دينى فصل. 3: ايمان و كفر بين افراط و تفريط فصل. 4: بدعت و آثار آن فصل. 5: مسائل فقهى و اصولى از جمله احرام، تقيّه و ادله احكام و تقسيمات آن فصل. 6: شرح احوال امام شرف‌الدين، محقق لاهيجى و شهيد مطهرى. فصل. 7: نامه‌ها و مكاتبات آیت‌الله سبحانى با شخصيت‌هاى اسلامى فصل. 8: گفتگوها و نامه‌هاى آیت‌الله سبحانى با شيخ صالح درويش حول نهج‌البلاغه و بعضى مسائل ديگر

ساختار و گزارش محتوا جلد ششم

اين مجلد داراى 4 فصل است. فصل 1: مسائل فلسفى و كلامى از جمله اعاده معدوم، نظريه احوال بهشميّه، تسلسل علل و معاليل بلا نهاية، تجرد نفس، اصطلاح اهل حديث و اهل سنّت و تحولات آن دو، تفصيل ائمه بر انبياء و امام مهدى(ع) و شرايع آسمانى فصل. 2: در مسائل فقهى و اصول فقه فصل. 3: در مسائل تاريخى و اجتماعى فصل. 4: قدردانى استاد از نوشتن كتاب‌هاى العربية للناشئين، نفقه زوجه و خويشاوندان و كتاب اصولى محمد مهدى احمدى شاهرودى و در پايان مكاتبات حضرت استاد با برخى شخصيت‌هاى اسلامى از جمله محمد حسين فضل الله، دكتر فاروق جمادة، سيد جعفر مرتضى عاملى.
در پايان هر كدام از اين مجلدات فهرست موضوعات هر جلد به طور كامل و مفصّل آمده است.

جهت دانلود و مشاهده کتاب کلیک کنید